Interview met expert Anne-Margreeth Krijger

• oktober 31, 2022

Anne Margreeth Krijger (50) is getrouwd en moeder van 2 zoons. Ze komt oorspronkelijk uit het hoge noorden, maar woont en werkt sinds 1997 in het westen van ons land. Daar is ze niet alleen werkzaam als apotheker maar ook als docent op gebied van diabetes en leefstijl. Alsof dat nog niet genoeg is, houdt Anne Margreeth zich ook bezig met richtlijnontwikkeling (KNMP en multidisciplinair), is ze actief binnen de Nederlandse Diabetes Federatie, het Diabetes Fonds en de special interest group Diabetes van de KNMP. Een goede werk-privé balans vinden blijft een uitdaging voor deze duizendpoot. Maar de vroege ochtenduren zijn altijd voor haarzelf. Die gebruikt ze, geïnspireerd door het boek ‘Miracle Morning’, om te lezen, schrijven of mediteren. Voor een goed begin van de dag.

Je bent leefstijl apotheker, wat houdt dat precies in?

“Dat krijgt steeds meer vorm. De term is ongeveer 3 jaar geleden ontstaan toen we met een aantal bevlogen apothekers meer wilden doen met gezondheid en een gezonde leefstijl in de apotheek. Voor mij persoonlijk betekent het: mensen helpen zo gezond mogelijk te leven, met zo min mogelijk pillen. De focus moet als je het mij vraagt liggen op gezondheid in de breedste zin van het woord, niet alleen op leefstijl.”

“We zijn nu vooral nog een groeiende beweging van apothekers die vinden dat leefstijl een plek verdient binnen de farmaceutische zorg. We begonnen met vijf enthousiastelingen en zijn al gegroeid tot een netwerk van circa 180 apothekers.”

Je bent groot voorstander van preventie en leefstijl in de apotheek …

“Zeker! Doordat we voor iedereen toegankelijk zijn en goed gesitueerd in de wijk, is de apotheek bij uitstek geschikt als gezondheidshuis of -loket. We kunnen er bijvoorbeeld checks uitvoeren en de patiënt afhankelijk van de uitslag doorverwijzen naar (lokale) leefstijlinitiatieven of direct naar andere zorgverleners. Bij mensen die reeds medicatie gebruiken kunnen we nagaan of deze belemmerend kunnen zijn voor het slagen van een leefstijlinterventie. Of dat ze onder begeleiding (preventief) afgebouwd kunnen worden bij een gezondere leefstijl. Hier zijn al protocollen en handleidingen voor ontwikkeld. Er zijn nog zóveel mogelijkheden en kansen…” Anne Margreeth loopt toch regelmatig tegen belemmeringen aan als ze haar visie deelt met andere apothekers.

“Je hoort vaak: ‘Er is geen vergoeding voor’ of ‘Daar ben ik niet voor opgeleid’.”

En ook ‘De mensen zitten er niet op te wachten dat wij over leefstijl gaan beginnen.’ Toch is het belangrijk om nieuwe mogelijkheden te omarmen. De gezondheidszorg piept en kraakt nu al en dat wordt alleen maar erger: de kosten zijn straks niet meer op te brengen en er is te weinig zorgpersoneel om alle zorg te verlenen. Als apothekers voelen we dat ook en moeten we ons op de toekomst voorbereiden.”

“Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden”

“Ik realiseer me dat het huidige verdienmodel voor de apotheek (nog) niet voorziet in leefstijlinitiatieven of preventie. Het zou mooi zijn als apothekers meer beloond worden voor de zorgverlening (consultvoering) rondom medicatiegebruik, waarbij dan ruimte is voor begeleiding bij het afbouwen van medicatie en de invloed van gezonde leefstijl. Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden: daar krijgen ze een vergoeding om bij de start van chronische medicatie drie consulten te voeren. Dit betreft een vergoeding voor een consult bij de eerste verstrekking en vervolgens 2 maal in de periode daarna om te evalueren wat de ervaringen en mogelijke belemmeringen zijn bij het gebruik. Dit kun je zien als de initiële behandelfase van chronische medicatie. Ik ben nu met de SIG diabetes bezig met het herschrijven van de KNMP-richtlijn Diabetes. Daarin is deze initiële fase ook opgenomen. Daarna volgt de chronische behandelfase, waar je als apotheker allerlei consulten kunt voeren (zoals medicatiebeoordeling of een jaargesprek, afbouwen en minderen, gezonde leefstijl etc.).

“Een passende beloning voor consultvoering, niet alleen bij uitgifte van medicatie, zie ik als een belangrijke ontwikkeling voor onze beroepsgroep.”

Zodat we als apothekers eraan bijdragen dat mensen zo gezond mogelijk ouder worden, waar nodig met behulp van medicatie. Ik hoop dat we zo daadwerkelijk de transitie kunnen maken van ziekte en zorg naar gezond gedrag.”

Welke eerste stap kan een apotheker zetten om preventie een plek te geven in de dagelijkse praktijk?

“Het begint met kennis vergaren. Het team moet vertrouwd raken met leefstijl en alles wat daarbij komt kijken. Scholing is daarbij essentieel. Daarnaast is het als apotheek belangrijk een visie te ontwikkelen en te bepalen wat je op dit gebied wilt aanbieden. Het kan heel klein beginnen. Mijn advies is om vooral in beweging te blijven. Bijvoorbeeld door aandacht voor het onderwerp te vragen in de publieksruimte en de inrichting aan te passen. Dan begin je meteen met informeren en het creëren van draagvlak bij de apotheekbezoekers. Een andere mogelijkheid is het aanbieden van de diabetesrisico-test of algemene gezondheidschecks. In bepaalde ketens gebeurt dit al. Ook hierdoor raken bezoekers meer vertrouwd met het feit dat de apotheek aandacht besteedt aan gezondheid en niet alleen aan ziekte. ”

Van welk praktijkvoorbeeld op het gebied van preventie ben je heel erg onder de indruk?

“Hoe de tandartsen het geregeld hebben: die zijn preventiekampioen. Daar ga je ook heen als je nog geen klachten hebt. Verder hoop ik natuurlijk dat we als leefstijlapothekers de preventie ook beter op de kaart kunnen zetten en een voorbeeldfunctie gaan vervullen. Wat dat betreft kijk ik met veel interesse naar Mark Slager van apotheek Orion in Amersfoort. Hij heeft een leefstijlcoach in de apotheek en introduceerde samen met een aantal partners het project ‘Leefstijl op recept.’ De apotheek plakt een sticker op sommige geneesmiddelen, zoals cholesterolverlagende medicatie, en verwijzen naar de plaatselijke supermarkt. Daar kan dan bijvoorbeeld een gratis paprika worden afgehaald. Zo maken ze patiënten ervan bewust dat gezonde voeding er in sommige gevallen voor kan zorgen dat ze op den duur minder medicijnen nodig hebben. Heel inspirerend!”

Hoe zie je de toekomst van ons vak in bredere zin?

“Ik hoop dat we ons kunnen ontwikkelen richting persoonsgerichte zorg met medicatie en leefstijladviezen op maat. Uit onderzoek blijkt dat patiënten de zorgprofessional beschouwen als meest betrouwbare informatiebron over hun aandoening en behandeling. Juist ook mensen met lage gezondheidsvaardigheden hebben hier behoefte aan. Dat kunnen we veel beter benutten. En om dat goed te kunnen doen is het belangrijk is dat we een vertrouwensrelatie opbouwen met onze cliënten en dat we worden beloond voor consulten.”

Wat wil je de lezer nog meegeven?

“Ik heb zelf altijd veel baat bij een aantal quotes. Ik haal er inspiratie en vertrouwen uit als ik mezelf wil motiveren wanneer het tegenzit. Die wil ik de lezer graag meegeven.”

• Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.
• Obstakels zijn omwegen in de juiste richting.
• Alles wat je aandacht geeft groeit. Dus richt je op kansen in plaats van
  belemmeringen.

Wil je Anne-Margreeth volgen? Hier vind je haar Linkedin profiel.