• maart 23, 2021

“Al heb je helemaal niets; je kunt elke berg beklimmen als je je best doet”

 Mohamed Al khayat (29) is apotheker, ondernemer én promovendus. Voor me zit een goedlachse, vriendelijke en zeer gedreven persoonlijkheid. Mohamed is gevlucht uit Irak en woont sinds zijn 16^e jaar in Nederland. Farmaco-economie is zijn passie. Met zijn bedrijf Pharmefficient wil hij de kosten van geneesmiddelen transparanter en doelmatiger maken. Lagere zorgkosten, een meer toegankelijke zorg en het sneller in kunnen zetten van dure geneesmiddelen is zijn doel. Hij is een gelukkig man, een doorzetter met passie. Van zijn vader heeft hij geleerd dat je alles kan bereiken als je maar hard werkt.

Je bent gevlucht uit Irak, dat moet een flinke omschakeling zijn geweest?

Ja, dat klopt. Ik was 16 jaar toen we hals over kop moesten vluchten. Dat was traumatisch en geen fijne tijd. Toen we in Nederland kwamen heb ik eerst een schakeljaar gedaan in Amsterdam. Daar leerde ik Nederlandse begrippen en termen. In Irak had ik mijn middelbare school versneld afgerond, dus vakinhoudelijk had ik een grote voorsprong. Na dat schakeljaar zijn we naar Hardenberg verhuisd en ben ik naar 4 VWO gegaan op een reguliere school. Dat was hard werken want ik was de taal niet machtig. Ik heb daar een fijne tijd beleefd en goede vrienden aan overgehouden. Inmiddels woon ik alweer de helft van mijn leven in Nederland. Ik voel me Nederlands en heb mij volledig aangepast.

En na je VWO ben je farmacie gaan studeren?

Aanvankelijk wilde ik tandarts worden, maar was uitgeloot voor tandheelkunde. Als alternatief ben ik farmacie gaan studeren. Het eerste jaar was moeizaam, ik vond het niet zo leuk. De stad Groningen vond ik wel leuk, ik heb toen vooral gefeest. Nadat ik voor de tweede keer was uitgeloot heb ik besloten er echt voor te gaan. Na de eerste colleges van Maarten Postma was ik verkocht. Farmaco-economie trok meteen mijn interesse, hier wilde ik mijn beroep van maken!

Nu werk je bij de IZON, doe je een promotietraject en ben je ondernemer…wat maakt dat je alles tegelijk doet?

Ik denk enthousiasme. Je behaalt stap 1 wat weer een mooi vertrekpunt is voor stap 2. De combinatie van promoveren en werken in de praktijk is heel leerzaam. Ik werk in een veld waar je te maken hebt met verschillende stakeholders: de zorgverzekeraar, de fabrikant en het ziekenhuis. Je leert de dynamieken van het speelveld kennen, hoe je je positie moet innemen en hoe je kunt schakelen hiertussen. Dit alles om uiteindelijk de zorg doelmatig en toegankelijk te houden.

Mijn promotie-traject is een zeer waardevolle aanvulling. Ik beschik over de relevante kennis en het verzamelen van data of bouwen van analyse-modellen gaat me relatief makkelijk af. Ik word hierin trouwens goed begeleid door René van Hulst. Ik bewonder zijn scherpe blik: in één oogopslag ziet hij wat er in mijn analyses klopt of niet klopt. Daar verbaas ik mij iedere keer weer over.

 Wat is jouw expertise?

Binnen de IZON is dat het opzetten van de inkoopstrategie. Hoe gaan we het inkopen? Hoe krijgen we op inhoudelijk vlak de ziekenhuizen mee? Ook houd ik me bezig met het vastleggen van de zorgpaden. Het is belangrijk dat je dat vooraf met de zorgprofessionals afstemt en dat je op basis daarvan de inkoopstrategie bedenkt. Je wil dat iedereen blij is met de keuzes die we maken. Uiteindelijk gaat alles over keuzes maken waar de concurrentie zit. Je zet kansen en mogelijkheden op een rijtje en benut deze zodat er een mooi financieel plaatje eruit rolt. Dat vind ik heel gaaf om te doen.

Dat lijkt me heel moeilijk…

Ja klopt, dat is het ook. Je hebt te maken met veel factoren. Bijvoorbeeld de onzekerheid van wat zorgverzekeraars gaan doen. Door met hen in gesprek te gaan proberen we verwachtingen te scheppen. Meestal schatten we dat goed in, maar soms gaat het ook mis. Die klappen probeer je te vermijden door goede afspraken te maken met fabrikanten. Meestal komt het wel goed.

Wat vind je belangrijk op je werk?

Plezier! Dan bedoel ik plezier in het werk zelf maar ook een plezierige werksfeer. Ik vind openheid belangrijk, dat je kunt overleggen, een lolletje kunt maken en over alles kunt praten. Uitdaging vind ik ook belangrijk. Ik hou ervan om uitgedaagd te worden zodat ik niet steeds hetzelfde kunstje blijf doen. Binnen de IZON breiden we de zorgpaden nu uit en ontwikkelen we een monitor. Dit laatste is een behoorlijk ingewikkelde klus. En als je dan weer een stapje verder bent heb je ook echt een yes-gevoel.

Wat vind je van het huidige zorgsysteem?

We willen binnen IZON zorg doelmatig houden en toegankelijk. Tot op heden lijkt er nu een continue strijd tussen de zorgverzekeraars en fabrikanten te woeden, waarbij soms financiële risico’s bij de ziekenhuizen komen te liggen. Deze risico’s proberen we vanuit IZON te minimaliseren.

Ziekenhuizen en zorgverzekeraars hebben op zich dezelfde doelstelling, alleen werken we elkaar een beetje tegen. Daar moet echt een oplossing voor komen, want de huidige bekostigingsmethodiek is niet houdbaar op de lange termijn. Samen met collega en vriend Job Eijsink heb ik het bedrijf Pharmefficient opgezet om hier verandering in te brengen.

Vertel eens wat over je eigen bedrijf…

Pharmefficient gelooft in uitkomst gerichte zorg. Dat is vernieuwend. Neem bijvoorbeeld de huidige vergoedings-afspraken rondom dure, monopolistische geneesmiddelen. Nu maakt ZN afspraken met fabrikanten over vergoedingen. Als ziekenhuis word je hierin niet betrokken. Eigenlijk heel raar want zij zijn immers de eindgebruiker.

Wij willen geneesmiddelprijzen en vergoedingen bepalen op basis van uitkomsten. Want zijn de uitkomsten in de praktijk wel zo goed als lijkt in de trials? Door uitkomsten van dure geneesmiddelen te monitoren en vervolgens af te rekenen op uitkomsten maak je de kosten meer transparant. Het is ook eerlijker. Dan heb je niet meer het spelletje tussen de zorgverzekeraars en fabrikanten. Dit model heeft veel voordelen: ziekenhuizen behalen hun doelstellingen en zorgkosten gaan naar beneden. Zo hou je de zorg toegankelijk. Een ander voordeel is dat je dure geneesmiddelen sneller kunt toepassen. Dat is winst voor de zorgverzekeraars maar ook voor de fabrikanten. Geneesmiddelen komen sneller op de markt doordat de sluisprocedure voor vergoeding vervalt. Onze publicatie is bijna af en we hopen dat het impact zal maken en mensen aan het denken zet.

Jullie geven ook trainingen toch? 

Klopt, we willen met onze trainingen medisch specialisten en ziekenhuisapothekers kennis laten maken met farmaco-economie en met Value Based Health Care. Het doel is om hen inzicht te geven in hoe deze twee werkvelden in onze optiek samenkomen.

Zo kijken we naar kosten-effectiviteitsanalyses, dus wat de fabrikant heeft opgesteld op basis van zijn data en trials. Maar ook naar de waarde voor de patiënt. Wat zijn de klinische uitkomsten en hoe kunnen we die monitoren? Je leert hoe je beide concepten kan gebruiken om een bekostigingsstrategie te bepalen.

Door zorgprofessionals meer te betrekken in dit onderwerp, creëer je ook draagvlak voor de toekomst…

Ik vind het belangrijk om te verkondigen wat er momenteel speelt in het veld en wat we kunnen doen om de zorg doelmatig te houden. Hoe kunnen we superdure behandelingen uitvoeren bij patiënten waarvan we zelf niet weten of het effect heeft in de praktijk? Dat is toch raar? Je geeft per patiënt tonnen uit aan therapieën en je hebt geen idee wat het gaat doen voor die specifieke patiënt.

Uiteindelijk willen we de uitkomsten van geneesmiddelen meten. Daar hebben we de ziekenhuisapothekers en medisch specialisten voor nodig. Het is belangrijk hen te betrekken. Ik ben ervan overtuigd dat we in de toekomst naar uitkomst gerichte zorg gaan. Misschien niet precies zoals ik nu zeg. Maar dat het gaat veranderen is zeker. Alle stakeholders zijn in beweging, alleen komt het nu nog niet bij elkaar. Met onze trainingen geven we meer inzicht en hopen we dat zorgprofessionals het oppakken.

Wie is jouw grootste inspiratiebron?

Mijn vader is mijn inspiratiebron. Hij heeft ons geleerd dat je alles kunt bereiken wat je wilt, als je er maar genoeg energie in stopt. Al heb je helemaal niets; je kunt elke berg beklimmen als je je best doet. Hij was 50 jaar toen we in Nederland kwamen en moest helemaal opnieuw beginnen. Ik kan mij niet voorstellen hoe dat voor hem moet zijn geweest. In Irak was hij bouwkundige en gepromoveerd. Alhoewel zijn diploma was gelegaliseerd in Nederland, kon hij er niets mee omdat men in de bouwkunde alleen Nederlands spreekt. Om de taal te leren heeft hij versneld HBO-bouwkunde gedaan om de taal maar machtig te worden. Ik kijk tegen hem op.

Wat is je droom?

Ik hoop dat ik kan bijdragen aan zorgsysteem waarbij we doelmatig en efficiënt de behandelingen in kunnen zetten en dat we op basis van uitkomsten kunnen afrekenen.

Wat wil je de lezer meegeven?

Stel doelen en ga ervoor! Geef niet op, als je genoeg doorzet dan kom je er wel.

Meer weten over het bedrijf van Mohamed en IZON? Ga naar de websites van Pharmefficient en IZON