Close
Enter your
text here

Interview met expert

Jelmer Faber
Interview met expert Jelmer Faber
 Interview met expert Jelmer Faber 756 1024 KennisConnect

‘Ik hoop dat ik ben wie ik wil zijn’

Als we Jelmer Faber (40) jaar vragen zichzelf te omschrijven, zegt hij dat hij een enthousiaste, ondernemende apotheker is die altijd denkt vanuit de menselijke kant. En zo kennen wij hem ook. Apotheker is hij alweer sinds 2009 en daarnaast heeft hij een eigen bedrijf dat zich bezighoudt met verduurzaming van de zorg. In zijn werk heeft hij altijd interesse in nieuwe ontwikkelingen. Hij wil graag vooroplopen, maar waakt ook voor een goede werk-privé balans. In zijn vrije tijd verkent hij Amsterdam met zijn dochter en vrouw of maakt hij tijd om uitgebreid bij te kletsen met vrienden en buren.

Jelmers hart gaat sneller kloppen van avontuur en ondernemen. En successen behalen, vooral als het erop lijkt dat het niet gaat lukken of anderen het niet voor elkaar krijgen. ‘Ik kan heel eigenwijs zijn. Als ik iets voor ogen heb, neem ik niet snel genoegen met een nee.’

Natuurlijk trap ik zelf ook wel ‘ns in die valkuil

‘Ik probeer creatief te zijn en door te zetten. En ik zet mijn overtuigingskracht in. Ik geloof niet zozeer in kan niet, hebben we al geprobeerd en het gaat toch goed zo… Natuurlijk trap ik zelf ook wel ‘ns in die valkuil, maar hoop dan dat er op dat moment ook iemand opstaat die eigenwijs genoeg is om de uitdaging aan te gaan. Op die manier komen we samen verder.’

Dan vraag ik: ‘Hoe gaat het nu met u?’ en zie dat dat gewaardeerd wordt.

‘Het mooiste aan ons vak is dat het divers, uitdagend en dynamisch is. Ik houd enorm van het werken met mensen. Met zowel collega’s als patiënten. Om die reden werk ik ook graag mee aan de balie. We hebben een redelijk vaste patiëntengroep. Dan vraag ik: ‘Hoe gaat het nu met u?’ en zie dat dat gewaardeerd wordt. Onze patiënten zijn in de loop der jaren heel positief geworden over de apotheek. Daar ben ik blij om.’

Hoe houd je de sfeer binnen het team goed?

‘Door iedereen in z’n waarde te laten. En door actief mee te werken. Zo draag ik mijn werkethos over en creëer ik een wij-gevoel. Het motto van ons ziekenhuis is ‘Zorg goed voor elkaar.’ Dit heeft niet alleen betrekking op de kwalitatieve zorg die we nastreven, maar ook op het omkijken naar je collega’s.

Simpelweg door plezier uit te stralen

‘Soms is het uitdagend om iedereen gemotiveerd te houden. De aanhoudende patiëntenstroom en het repeterende werk helpen dan niet. Af en toe ontstaat dan een ‘feest van klagen’ op de werkvloer. Ik zorg dan dat ik niet meega in dat gedrag en probeer het te doorbreken door een tegengeluid te laten horen. Simpelweg door plezier uit te stralen.’

Hoe zie je jouw positie als poliklinisch apotheker in het zorgveld?

‘Ik zie de positie van de poliklinisch apotheker als die van een bruggenbouwer en verbinder. Ik probeer actief bij te dragen aan de bevordering van de samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn, in mijn geval in een regionale setting. We moeten, naar mijn mening als apothekers meer samenwerken met onze omgeving. Gezamenlijk hebben we een rol in het leveren van (specialistische) farmaceutisch zorg aan onze patiënten. Dat is niet altijd gemakkelijk, want er zijn veel belanghebbenden. Maar ik krijg er energie van de juiste mensen bij elkaar te brengen.’

Zoiets slaagt alleen in nauwe samenwerken met de 1e lijn

‘De maatschappij vraagt daarnaast van ons dat we preventieve gezondheidszorg gaan leveren. Hoe voorkomen we dat een patiënt een behandeling nodig heeft of opgenomen moet worden? Dat kan ik als apotheker niet alleen. Dat slaagt alleen als je over de muren van het ziekenhuis samenwerkt. Ik wil bijvoorbeeld graag onder de vlag van het IZA medicatiechecks bij de patiënt uitvoeren na ontslag uit het ziekenhuis. Dit kan de poliklinische apotheek niet alleen. Zoiets slaagt alleen in nauwe samenwerken met de 1e lijn, waarbij de bekostiging vanuit het ziekenhuis plaatsvindt. Op dit moment is dat nog niet mogelijk, maar ik hoop dit wel te realiseren.’

Je hebt, samen met Piter Oosterhof, ook een eigen bedrijf: PharmaSwap

‘Klopt. PharmaSwap is geboren uit een persoonlijke frustratie: het onnodig weggooien van goed bewaarde geneesmiddelen. Piter en ik hebben ons de vraag gesteld waarom deze voorraden niet worden uitgewisseld op grotere schaal. Zo is PharmaSwap ontstaan. Het is een marktplaats waarop inmiddels bijna 900 apotheken geneesmiddelen uitwisselen die nog binnen de vervaldatum vallen. De impact die we maken groeit nog dagelijks. Vanaf volgend jaar worden we opgenomen in het contract dat apotheken afsluiten met ASR. ASR heeft duurzaamheid hoog in het vaandel en voor apotheken wordt deelname aan PharmaSwap verplicht gesteld. Een mooie stap!

Het is belangrijk te proosten op de dingen die zijn gelukt.

‘Daarnaast kijken we continu hoe we het platform kunnen verbeteren en wat de verdere mogelijkheden zijn om onze impact op de wereld zo groot mogelijk te maken. We willen daarom ook graag de grens over, het platform internationaal maken. De eerste stappen zetten we in Frankrijk. In samenwerking met iemand die de markt daar kent. De eerste verkenning ziet er goed uit! In het ondernemerschap kan ik mijn creativiteit kwijt. Er worden continu obstakels opgegooid die je samen moet overwinnen. Je leert omgaan met tegenslagen. Maar het is ook belangrijk te proosten op de dingen die zijn gelukt. Dat geeft heel veel energie.’

Hoe zie je de toekomst van je vak?

‘Ons vak staat op de korte termijn voor een uitdaging. Hoe continueren we de zeer goede farmaceutische zorg, zoals we die kennen in Nederland? Patiënten worden steeds veeleisender. Alles is, terecht, meer gericht op het individu. Dat kost meer tijd. Tel het nog verder toenemende personeelstekort daarbij op en iedereen kan op zijn vingers uitrekenen dat het een race tegen de klok wordt om de zorg te continueren, laat staan nog verder te verbeteren.’

Nu is het moment om je voor te bereiden op de toekomst.

‘Nu is het moment om je voor te bereiden op de toekomst. Met de transformatiegelden die er liggen kunnen we zelf deze toekomst inrichten. Ik merk dat ik me soms verbaas over hoeveel onderzoek gedaan moet worden voordat iets ‘common practice’ wordt. Neem bijvoorbeeld het huisbezoek van een apotheker na opname. Daarvan is al meermaals aangetoond dat het heropnames kan voorkomen. Persoonlijke verbaas ik me er dan over dat dit niet bekostigd wordt.’

Wie is jouw grootste inspiratiebron?

‘Hmmm, lastige vraag. Onlangs heb ik een intervisie gehad. We hadden het over ouderboodschappen. Welk gedrag van mijn ouders heb ik overgenomen? Toen realiseerde ik me dat ik best veel van mijn vader heb overgenomen. Hoe hij verbinding zocht met anderen. En hoe hij omging met zijn werk-privé balans. In die zin is hij dus, als dan niet onbewust, een inspiratiebron geweest.’

Je werk is een groot onderdeel van je leven. Zorg ervoor dat dit deel zinvol en van betekenis is.

‘In het begin van mijn carrière keek ik vaak naar Steve Jobs. Hoe hij de wereld heeft veranderd met zijn visie, creativiteit, doorzettingsvermogen en klantgerichtheid vind ik inspirerend. Je werk is een groot onderdeel van je leven. Je kan er dus maar beter voor zorgen dat dit deel dan zinvol en van betekenis is.’

Wat wil je de lezer nog meegeven?

‘Anders te kijken – anders te denken – anders te durven doen.’

En een quote van Steve Jobs: “Je werk zal een groot deel van je leven vullen, en de enige manier om echt tevreden te zijn, is om te doen wat je gelooft dat geweldig werk is. En de enige manier om geweldig werk te doen, is om te houden van wat je doet. Als je het nog niet hebt gevonden, blijf dan zoeken. Geef niet op. Zoals bij alle zaken van het hart, zul je het weten wanneer je het vindt.”

  • Jelmer volgen kan via Linkedin
  • Wil je jouw positie als poliklinisch-, openbaar- of ziekenhuisapotheker in het zorgveld ontdekken? Kijk dan eens hier!
Johanneke Schaap
Interview met expert Johanneke Schaap
 Interview met expert Johanneke Schaap 768 1024 KennisConnect

Johanneke Schaap is 50 jaar. Na haar opleidingen tot apothekersassistent en chemisch analist begon ze een paar jaar geleden aan de studie Farmakunde. Inmiddels werkt ze alweer 2 jaar als Farmakundige klinische farmacie backoffice in het Isala Ziekenhuis. ‘Mijn kracht ligt bij het verbeteren van werkprocessen en de juiste randvoorwaarden scheppen om ordelijk en efficiënt doelen te behalen.’ In haar vrije tijd is het haar passie bergwandelingen te maken. In de bergen ervaart ze een ultiem gevoel van vrijheid. Ook geniet ze graag van tijd met haar gezin, de mooie gesprekken en het samenzijn.

Bij KennisConnect hebben we graag aandacht voor farmakundigen en farmaceutisch consulenten. Omdat hun toegevoegde waarde in onze branche enorm kan zijn. We gingen met Johanneke in gesprek!

Hoe kwam je er toe een studie Farmakunde te gaan doen?

‘Ik heb jaren met veel plezier als apothekersassistent gewerkt. Op een dag werd ik door een collega getipt over de opleiding Farmakunde. Ik was gelijk verkocht. Toch heb ik even getwijfeld. Kon ik het allemaal combineren? Maar de kinderen waren al groter en ik wil me graag blijven ontwikkelen. Toen heb ik vol overtuiging de stap gezet.’

Wat doet een farmakundige in een klinische farmacie?

‘Een farmakundige is breed geschoold. Er komen tijdens de opleiding veel verschillende onderwerpen aan bod. Van farmacologie tot kwaliteitsmanagement en gezondheidsvoorlichting. En van bedrijfsvoering tot projectmanagement, communicatie en nog veel meer. Wat een farmakundige in de praktijk doet kan dus heel erg uiteenlopen. Het is mijn kracht om een actieve bijdrage te leveren aan de verbetering van werkprocessen en daarvoor de juiste randvoorwaarden te scheppen. Ik weet hoe je doelmatig een project leidt en ik zorg voor de helicopterview. Vanuit mijn achtergrond als apothekersassistent heb ik ook goed zicht op wat er op de werkvloer speelt en welke behoeften er zijn. Ik maak dan graag de praktische vertaalslag. Een farmakundige is multi-inzetbaar: een echte spin in het web.’

Een echte spin in het web

‘In de praktijk pak ik veel projecten op. Ik geniet van de vrijheid die ik krijg om alles uit te zoeken, mensen te motiveren en om de actieplannen te maken. Ik houd van organiseren en vind het leuk dat ik met verschillende collega’s samenwerk. Ik neem taken weg bij operationeel leidinggevenden en (ziekenhuis)apothekers, zodat zij weer ruimte hebben voor andere zaken en dat komt de apotheekorganisatie ten goede.’

Van welke projecten gaat je hart sneller kloppen?

‘Als er een opdracht is waar ik echt in moet duiken, ben ik op m’n best. Uitzoeken, overleggen en onderbouwen om zo uiteindelijk tot een goede praktische oplossing te komen. Heerlijk! Daarnaast geef ik graag gastlessen aan apothekersassistenten in opleiding.’

Als farmakundige speel je een belangrijke rol tussen de (ziekenhuis)apothekers en het team. Hoe pak je dat aan?

‘Ik ben iemand die veel waarde hecht aan openheid, goede communicatie en een prettige werkomgeving. In projecten zorg ik ervoor dat er diverse teamleden aanwezig zijn met verschillende functies. Door ervoor te zorgen dat alles vanuit verschillende invalshoeken en vakgebieden wordt belicht, kan een gedragen oplossing ontstaan. Bij aanvang van een nieuw project heb je altijd kartrekkers en hakkezanders. Ik probeer beide partijen actief te betrekken en zorg ervoor dat iedereen wordt gehoord. Ik vraag of ze willen meedenken en waar we op moeten letten. Zo creëer je draagvlak en enthousiasme en dat is essentieel voor de succesvolle uitrol van een plan.’

We merken dat de positie van de farmakundige soms in de praktijk nog lastig is. Hoe ervaar jij dat?

‘Ik krijg in mijn werk veel vrijheid en verantwoordelijkheid. Dat is fijn. Wel merk ik dat het Isala nog zoekende is als het gaat over de plek van de farmakundige in het organogram. Dat maakt dat je je soms nog een beetje ‘zwevend’ voelt. Maar ik mag zeker niet klagen, met een fijne leidinggevende, leuke collega’s en interessante projecten heb ik het goed voor elkaar.’

Hoe zie je de toekomst van je vak?

‘Positief! In vacatures zie je steeds vaker dat farmakundigen worden gevraagd voor verschillende specialismen. Kwaliteitsfunctionaris, projectleider medicatieveiligheid, manager in een openbare apotheek… Een farmakundige kan het allemaal. De veelzijdigheid en toegevoegde waarde wordt steeds bekender in de verschillende bedrijfstakken, zorginstellingen en non-profit overheidsinstellingen. Dat is een goede zaak. Ik hoop dat deze trend doorzet en dat de rol van farmakundige nog meer erkend en ingezet wordt.’

Ik probeer actief bij te dragen aan de ontwikkeling van mijn vak

‘Ik probeer ook actief bij te dragen aan de ontwikkeling van mijn vak. Ik zoek contact met andere farmakundigen, zodat we van elkaar kunnen leren. En ik houd nieuwe ontwikkelingen in de gaten die het werk in de apotheekorganisatie kunnen verbeteren of vereenvoudigen. Denk bijvoorbeeld aan een cytostatica bereidingsrobot en de rol die dit kan spelen in de apotheek. Een farmakundige kan tests uitzetten en valideren. Dat zijn belangrijke stappen.’

De VAF is mede door jou opgericht.

‘Om de bekendheid van farmakundigen te vergroten heb ik in 2021 met 3 anderen de Vereniging Alumni Farmakunde (VAF, www.alumnifarmakunde.nl) opgezet. De VAF staat voor verbinding tussen (oud) studenten, (oud) docenten en andere betrokken partijen in het farmaceutisch werkveld. We organiseren activiteiten om de verbinding te vergroten. En werken nauw samen met de opleiding Farmakunde aan de Hogeschool Utrecht voor het geven van voorlichting en gastlessen. We vinden het belangrijk dat kennis, ervaringen en contacten worden uitgewisseld en zetten ons daar middels de VAF graag voor in.’

Wie is jouw grootste inspiratiebron?

‘Voordat ik met de studie Farmakunde begon is dat een QA-apotheker geweest. Hij daagde mij altijd uit om mee te denken in verbeterprocessen en liet me tig keer de ‘waarom vraag’ beantwoorden. Ik weet nu hoe waardevol dat is. Ik vind het sowieso heel inspirerend als mensen me voeden met kennis en me uitdagen. Ze triggeren hiermee mijn creativiteit en daar bloei ik enorm van op. Tijdens mijn studie Farmakunde vervulden mijn mede studenten en docenten daarin een grote rol. Ook mensen die doorzetten zijn voor mij een inspiratiebron. Ik heb veel bewondering voor het feit dat ze niet stoppen tot hun doel is bereikt.’

Wat wil je de lezer meegeven?

‘Geef nooit op! Als je echt iets wilt bereiken, dan kom je er wel. Soms misschien met omwegen of hobbels op de weg, maar uiteindelijk lukt het.’

Johanneke heeft deelgenomen aan onze training speciaal voor farmakundigen, teamleiders en farmaceutisch consulenten ‘jouw skills maximaal inzetten’

We schreven een blog over de toegevoegde waarde van farmakundigen en consulenten ‘de farmakundige komt niet uit de verf. En dat is een gemiste kans..’

Benieuwd naar de toegevoegde waarde van farmaceutisch consulenten? Wij gingen daarover in gesprek met Linda Middelkoop.

interview met expert Esther Sportel
Interview met expert Esther Sportel
 Interview met expert Esther Sportel 992 1024 KennisConnect

Met jobs als ziekenhuisapotheker in het Medisch Spectrum Twente, opleider aios ziekenhuisfarmacie en verantwoordelijke voor het klinisch farmaceutisch laboratorium TDM en toxicologie is Esther Sportel een veelzijdige apotheker.

‘Opleiden is de brug naar de toekomst’

‘Opleiden en lifelong learning zijn de brug naar de toekomst. Daar zet ik me graag voor in en voel ik me ook verantwoordelijk voor. Ik haal veel energie uit het begeleiden van mensen en stimuleer ze graag het beste uit zichzelf te halen. Als we willen dat de ziekenhuisfarmacie, en in bredere zin de zorg, over 10 jaar nog goed functioneert, dan moeten we goede mensen opleiden en interesseren voor ons vak. Binnen het ziekenhuis werk ik ook als appraisor van medisch specialisten. Een mooi element naast mijn inhoudelijke vak, waarin je duidelijk ziet dat het leren niet stopt als je eenmaal specialist bent.’

Wat wil je aiossen meegeven in hun opleiding?

‘Ik streef ernaar dat mensen zowel zichzelf als het vak goed leren kennen. Ik geloof dat die combinatie essentieel is als je de best mogelijke prestatie wilt neerzetten. Voor iedereen zijn de doelen en uitdagingen anders. Dat individuele aspect vind ik mooi. Het is een eer mensen te begeleiden in hun persoonlijke proces. Experimenteren en fouten maken geeft ons de kans om te leren wie we zijn en willen zijn. Ik geloof dat het goed is de verantwoordelijkheid al in een vroeg stadium bij de juiste persoon te leggen. Op basis van vertrouwen en bekwaamheid en natuurlijk met een goed vangnet. Dan kunnen mensen groeien.’

“Een goede werk-privé balans. Dat onderwerp wordt steeds belangrijker”

‘We gaan veel in gesprek over zaken die niet zozeer zorggerelateerd zijn, maar over professionaliteit en het werkende leven in bredere zin gaan. Hoe houd je je staande in een ziekenhuis, hoe verhoud je je tot andere zorgverleners, hoe ga je om met uitdagingen die op je pad komen. En natuurlijk: hoe vind je een goede werk-privé balans. Dat onderwerp wordt steeds belangrijker. Dat is echt een verschil met vroeger, toen wij zelf opgeleid werden. Ik ben blij dat dat daar nu serieus mee wordt omgesprongen en gun de huidige generatie van harte een goede balans’

Welke belangrijke ontwikkelingen spelen er?

‘De zorg is meer dan ooit gebaseerd op netwerkgeneeskunde, waarbij de behoefte van de patiënt het uitgangspunt is en verschillende zorgprofessionals hun bijdrage leveren en kosten een belangrijk aspect zijn. Dat vraagt iets nieuws van ons. Goed dus om ons te realiseren dat we een lerende gemeenschap zijn. En dat we onze rol opnieuw moeten uitvinden. We moeten mee bewegen met de veranderende zorgvraag en de ontwikkelingen in de maatschappij.”

Wat leer jij van de nieuwe generatie?

‘Ik vind het mooi om te zien dat deze generatie geleerd heeft meer voor zichzelf op te komen. Ze leren ons over inclusie en diversiteit. En er is een enorm brede leergierigheid en passie om goede bewuste zorg te verlenen. De wereld ligt open en alles is mogelijk. Dat is een prachtige uitgangssituatie.’

Je hebt ook veel gedaan aan je eigen ontwikkeling…

‘Ja klopt. Van mijn opleiding farmacie, film-en televisiewetenschappen tot leiderschaps- en trainersopleidingen. En van stilte retraites tot meditatie, yoga & detox in de bergen van Italië. Dat lijken uitersten, zijn het misschien ook, maar juist de combinatie is heel erg bruikbaar. Ik ben niet alleen ziekenhuisapotheker, maar ook opleider, gesprekspartner, onderzoeker, hoofd van een laboratorium, moeder, dochter, vriendin en meer. Als je dichtbij jezelf blijft, kun je vanuit verschillende rollen van betekenis zijn voor anderen en organisaties. En voor mij maakt juist die variatie en dynamiek het werk en het leven interessant. Ik kan steeds blijven verdiepen en ontwikkelen.’

Hoe zie je de toekomst van ons vak?

‘De grenzen tussen eerste en tweede lijn vervagen, waarbij de zorgvraag toeneemt, door ons allen bekende redenen. We moeten zorgen dat het werken in onze sector aantrekkelijk en leuk blijft en daarbij de juiste mensen met passie en energie aantrekken. Daarnaast moeten we innovatieve methoden en denkrichtingen integreren. Dat is een grote verantwoordelijkheid en vergt lef en creativiteit.’

“De regie over je rol als aios en je duurzame inzetbaarheid”

‘Ik zie het als mijn taak aiossen de mogelijkheid te geven te individualiseren binnen de bestaande ELOZ IV, het huidige opleidingsplan ziekenhuisfarmacie. Daarmee creëer je als aios je eigen opleiding en neem je de regie over je rol en je duurzame inzetbaarheid. Ik ben daarin faciliterend en denk graag mee. Samen met collega opleiders in het land gaan we samenwerkingen aan, waardoor we onszelf als lerend netwerk steeds verder ontwikkelen. Ik vind het belangrijk daarin een actieve rol te nemen door in commissies, werkgroepen en besturen hierover mee te praten en te beslissen.’

‘We proberen aiossen mee te nemen in de ontwikkelingen in de branche. Dat is nog niet altijd eenvoudig in een snel veranderende omgeving. Het kan dus nog beter. Maar zaken als het integraal zorgakkoord, transitie naar de eerste lijn, duurzame inzetbaarheid van medewerkers en materialen en geneesmiddeltekorten worden besproken in de opleiding. Daarnaast nemen aiossen deel aan onderhandelingen met de leveranciers, om ze zoveel mogelijk te betrekken bij de toekomst van ons vak.’

Wat wil je de lezer meegeven?

‘Ik verzamel graag wijsheden die bij mij resoneren uit meerdere richtingen, personen en momenten. We hebben die veelheid aan inbreng nodig, om te kunnen behouden wat het beste bij ons past. Ik beschouw dit als een autonoom, dynamisch en kleurrijk groeiproces. It takes a village to raise a child, zowel in het werk als privé.’

Esther volgen kan op LinkedIn.

Interview met expert Marie-Claire Plaisier
Interview met expert Marie-Claire Plaisier
 Interview met expert Marie-Claire Plaisier 1024 1022 KennisConnect

Marie-Claire Plaisier studeerde farmacie in Groningen en was jaren beherend apotheker op verschillende locaties.  Werk is haar hobby en dat komt goed uit. Want sinds 2022 is ze eigenaar van een aantal Wassenaarse apotheken en daar komt een hoop bij kijken. Ze woont samen met haar man en twee kinderen. En heeft net haar 40e verjaardag gevierd als we haar spreken voor dit interview.

Je bent sinds een tijdje eigenaar van verschillende apotheken. Hoe is dat?

‘Aan de ene kant verandert er niet zoveel. En tegelijkertijd verandert er van alles. Veel taken die je hebt als beherend apotheker komen overeen. Veel heb ik dus al eens gedaan of meegemaakt. Die ervaring komt nu goed van pas. Voordeel is dat je dingen meer naar je eigen hand kunt zetten. In het tempo dat jij zelf denkt dat het team aankan.’

‘Ik voel me nog verantwoordelijker’

‘Verschil is natuurlijk dat ik nu ook financieel eindverantwoordelijk ben. Soms moet je keuzes maken, die je liever niet wilt maken, om de gezondheid en continuïteit van je bedrijf te waarborgen. Dat soort dingen valt me veel zwaarder, dan toen het van bovenaf werd opgelegd. Ik voel me nog verantwoordelijker. De hoeveelheid papierwerk en regelzaken die komt kijken bij een overname. Toegang tot systemen, portalen, bankpassen, de registratie in het UBO register… En dan ook nog eens alles in drievoud. Dat hier zoveel tijd in zou gaan zitten, had ik echt niet voorzien.’

Meerdere apotheken overnemen, betekent ook meerdere teams leren kennen…

‘Ja, dat klopt. Mijn eerste werkdag was ook de eerste keer dat ik de teams ontmoette. Dat had ik achteraf gezien wel anders willen doen. Je komt nieuw binnen en het team heeft nog geen idee wat het kan verwachten. Je moet dus echt vertrouwen winnen en je sporen verdienen. Logisch natuurlijk.’

‘Er bestaat geen one size, fits all’

‘Het waren drie apotheken, met drie teams. Ieder met een eigen cultuur en historie, die toch een geheel moeten gaan vormen. Dat kost tijd. En ieder team heeft daarin z’n eigen benadering nodig. Er bestaat geen one size, fits all. Dus heb ik geprobeerd mijn benadering aan te passen op de teams. En tegelijkertijd heb ik ook leren loslaten in die beginperiode. Ik kon nou eenmaal niet overal tegelijk zijn en altijd de aandacht geven die ik het liefst wel wilde geven.’

Wat is jouw idee van de ideale bedrijfscultuur?

‘Een open cultuur met een prettige werksfeer. Waar collega’s goed op elkaar ingespeeld zijn,  elkaar feedback durven geven en met elkaar zorgen dat het werk afkomt en de patiënten deskundig en vriendelijk geholpen worden.’

Wat drijft je als eigenaar?

‘Ik vind het geweldig om te kunnen bouwen aan het soort organisatie waar je zelf helemaal achter staat. Ik hou van een uitdaging en ben op m’n best als er echt iets te verbeteren valt. Als je met z’n allen naar een bepaald doel werkt. En dat je dan na een tijdje kunt zeggen dat je trots bent op de apotheek, het team en de farmaceutische zorg die je met het team levert.’

Hoe krijg je de neuzen dezelfde kant op om dit voor elkaar te krijgen?

‘Het begint bij het kennen van de teams op persoonlijk niveau en goed weten wat de teamdynamiek is. Daarnaast probeer ik open te zijn over wat er speelt in de apotheek en het team te laten meedenken over de aanpak. Als je ze bij grote beslissingen betrekt en goed uitlegt waarom je iets wel of niet doet, dan is er meer draagvlak.’

Weerstand is vaak onvermijdelijk bij verandering. Hoe ga je daarmee om?

‘Ik probeer er altijd achter te komen wat het onderliggende probleem is. En, je hebt nooit het hele team tegen je. Vaak is er een enkele die echt op iets tegen is. Ik ga dan graag in gesprek en zoek naar de dingen waar we elkaar in kunnen vinden, want die zijn er ook altijd. Door in gesprek te gaan, ontdek je dat je vaak hetzelfde doel hebt. Alleen de weg ernaar toe verschilt. Ik zoek dan naar de dingen die kunnen helpen om iedereen toch op dezelfde weg te krijgen. Als je ruimte maakt voor de persoonlijke behoeftes, worden de mensen die eerst ‘tegen’ waren, heel regelmatig juist de kartrekker.’

Hoe zie je de toekomst van ons vak?

‘Er wordt steeds meer gestuurd op grote apotheken. En ik denk ook dat apotheken zich steeds meer zullen specialiseren in bepaalde vakgebieden. Een grotere apotheek voelt echter voor de klant al snel minder persoonlijk. Dat merk ik ook sinds de fusie van twee apotheken. Dus daar ligt een uitdaging. Door alles efficiënter te laten lopen en meer te stroomlijnen, moeten we er toch voor zorgen dat er tijd overblijft voor persoonlijk advies en het beantwoorden van vragen.’

Hoe manage je je werk en privé?

‘Ik breng de kinderen elke dag naar school en we eten altijd samen. En als er wat is staat m’n schoonmoeder altijd klaar om de kinderen op te vangen.

Zodra de kinderen op bed liggen, gaat de laptop weer open. Vooral het begin was pittig, dan besteed je alle tijd die je naast het werk overhoudt aan je gezin en schiet de rest erbij in. Nu komt er langzaam weer wat tijd voor hobby’s, familie of vrienden. Vanavond voor het eerst sinds lange tijd weer tennisles!’

Wie is jouw grootste inspiratiebron? 

‘Ik geloof dat je overal je inspiratie vandaan kunt halen, of het nu ergens goed loopt of juist niet. Van een ieder heb ik weer wat anders opgestoken, of dat nu m’n vader was, een bevlogen collega of leidinggevende, of een keten.’

Wat wil je de lezer meegeven? 

‘Het is hard werken, maar als je doet wat je leuk vindt, voelt het gelukkig niet als werk.’

Marie-Claire volgen kan via LinkedIn.

Nieuwsgierig hoe wij vanuit KennisConnect Marie-Claire en haar team hebben mogen ondersteunen? Kijk dan eens hier of neem contact met ons op!

Rogier Larik
Interview met expert Rogier Larik
 Interview met expert Rogier Larik 768 1024 KennisConnect

‘Meer aandacht voor gezondheid én medicatiegebruik kunnen hand in hand gaan’.

Rogier Larik (45) heeft farmacie gestudeerd in Utrecht en ruim 12 jaar als openbaar apotheker gewerkt in verschillende apotheken. Als zoon van een apotheker wil hij van jongs af aan in de voetstappen van zijn vader treden en laten zien wat apothekers doen, namelijk de zorg toegankelijker maken. De laatste jaren heeft Rogier zich verdiept in alle facetten van preventie en het aannemen van een gezonde leefstijl. Hoewel hij de zorg voor de patiënt altijd al centraal stelde, heeft dit ervoor gezorgd dat hij nóg meer nadruk legt op zorg voor de ander! Tijdens workshops deelt hij nu gezondheidskennis met collegae en hun assistentes om zo apotheekteams te inspireren en te leren hoe ze zelf ook meer positieve invloed op de gezondheid kunnen uitoefenen.

Als we Rogier “digitaal spreken” spat zijn enthousiasme van het scherm. Deze man heeft een missie en dat merk je aan alles. Met zijn bedrijf “Care For Cure” wil hij nog meer bewustwording rondom gezondheid creëren en daardoor het verschil maken.

“Van Care naar Cure”

‘Het is mijn passie en missie om bij te dragen aan een betere gezondheid voor burgers. Van Care naar Cure. Niet alleen ziekten bestrijden, maar juist ook preventief te werk gaan. Zoals tandartsen dat trouwens al jaren doen. De apotheek kan hierbij een belangrijke plaats innemen. Het is een plek waar mensen relatief gemakkelijk binnenstappen. Juist dat biedt een mooie kans om laagdrempelig gezondheidschecks uit te voeren en, indien nodig, het gesprek aan te gaan over uitslagen en mogelijkheden en dit vaak in samenspraak met andere disciplines in de gezondheidszorg en in het sociale domein.

‘De mens veel meer centraal mogen en moeten stellen’

‘Als apothekers kunnen we zoveel meer doen dan voornamelijk het vervullen van een distributierol en het controleren van geneesmiddelinteracties. We zijn nu meestal nog hoofdzakelijk geneesmiddelengericht. Ik geloof erin dat we de mens veel meer centraal mogen en moeten stellen. Door het gesprek aan te gaan kom je er achter wat er leeft bij de patiënt en wat hij of zij zelf wil! Dan kunnen we méér doen dan alleen symptoombestrijding en wordt het werken aan (preventieve) gezondheidszorg veel duurzamer. Natuurlijk blijft onze controlerende taak volledig gehandhaafd. Maar we kunnen ons werkterrein wel verbreden en daarmee onze positie nog sterker maken. Advisering over gezondheid én medicatie kunnen hierin hand in hand gaan’.

Je bent een voorloper op het gebied van aandacht voor leefstijl & preventie in de apotheek. Hoe is dit ontstaan?

‘Mijn eigen ontdekkingsreis begon toen ik kennismaakte met de evolutionaire wetenschap van leefstijlgeneeskunde. Ik leerde over het effect van (een ongezonde) leefstijl op het ontstaan van aandoeningen zoals bijvoorbeeld Diabetes type 2 en belangrijker nog dat deze ziektes grotendeels te voorkomen en zelfs terug te dringen zijn. Als apotheker heb ik me jarenlang gericht op het verstrekken van en adviseren over medicatie. Met het groeien van mijn kennis over leefstijlgeneeskunde heb ik mijn focus verlegd naar gezondheid en vitaliteit.

Van ziekenzorg naar gezondheidszorg

‘Ik zie de zorg steeds meer evolueren van ziekenzorg naar gezondheidszorg. Apothekers, huisartsen, andere zorgprofessionals en hun assistenten krijgen hierdoor meer invloed op de gezondheid van hun patiënten en worden als zorgverlener steeds zichtbaarder. Door het geven van trainingen en opleidingen wil ik een bijdrage leveren aan deze transitie. Immers preventie begint met kennis. Laat je inspireren door de kracht en de wetenschap van een gezonde leefstijl, is wat ik zou willen meegeven aan apothekers’. Als je geïnspireerd bent, kun je de volgende stap zetten door te kijken wat je kunt ontwikkelen om dit vervolgens in de apotheek toe te passen. Er zijn veel mogelijkheden en ook nu reeds kansen om klein te beginnen, ondanks het feit dat financiering nog in de kinderschoenen staat.

‘In 30 seconden een advies geven’

‘Met behulp van het zogenaamde “very brief advice” kun je in 30 seconden een advies geven en hoef je dus slechts kort de aandacht van een patiënt te vragen. Op deze manier kun je op eenvoudige en laagdrempelige wijze het gesprek aangaan met een patiënt. Deze methode, die uit Engeland is overgewaaid, is heel effectief gebleken. Je plant als het ware een zaadje bij de patiënt, die zelf in de lead blijft!

Hoe reageren patiënten op leefstijlgesprekken in de apotheek?

‘Ik spreek vooral apothekers en van hen verneem ik dat consulten persoonlijker worden. Patiënten en cliënten worden, door het stellen van de juiste vragen, opener en spreken over de uitdagingen in hun leven. Door dit meer persoonlijke contact krijg je, op een diepgaander manier invloed op hun gezondheid, hetgeen kan resulteren in een meer positieve manier van leven van de cliënt.

Hoe zie je de toekomst van ons vak?

‘Ik geloof dat de apotheek zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen tot een centrale voorziening in de wijk, waar je eveneens naar toe gaat voor je gezondheid. Nu wordt de apotheek nog vaak geassocieerd met de plek waar je voor je geneesmiddelen moet zijn. De groeiende groep Leefstijlapothekers is proactief aan de slag om het zorgaanbod in de apotheek te verbreden richting gezondheid en vitaliteit. Zo zal de burger de apotheek gaan associëren met de plek waar je naartoe kunt gaan wanneer het over je gezondheid gaat.

‘Op dit moment zijn er circa 250 Leefstijlapothekers die allen, op hun eigen manier, in hun regio en wijk contacten leggen met zorgprofessionals, die eveneens preventie- en leefstijl-gericht zijn. Hierdoor ontstaan al mooie manieren van samenwerking. Daarnaast stimuleren we ook om contact te zoeken met de wethouder in je gemeente, die over gezondheid gaat. Nodig deze wethouder in de apotheek uit voor een gesprek en biedt hem of haar een gezondheidscheck aan. In de regio Amsterdam is er bovendien al een samenwerking met het sociale domein. Dit soort initiatieven juich ik van harte toe’.

Waar haal je je inspiratie vandaan?

‘De persoonlijke transitieverhalen van verschillende leefstijl- en zorgprofessionals en van patiënten raken me. Het geeft me de energie om op dit gezondheidspad te blijven voortgaan en te blijven zorgen voor ontwikkelingen op het gebied van preventie in en buiten de apotheek’. Laat je verrassen en inspireren door nieuwe inzichten en verhalen van anderen zou ik iedereen willen meegeven. Kijk zonder oordeel, maar wel met open blik. Je zult zien dat er dan vaak iets moois op je wacht’.

Rogier volgen? Dat kan via Linkedin.

interview met expert evianne van der kruk
Interview met expert Evianne van der Kruk
 Interview met expert Evianne van der Kruk 1024 683 KennisConnect

‘Ik kan mijn leven vullen met farmacie’

Evianne van der Kruk (33 jaar) is beherend apotheker bij apotheek Stelle in Hoogvliet, secretaris bij de Vereniging voor Jonge Apothekers (VJA) en de Vereniging voor Apothekers in Dienstverband (VAD). Wij kennen haar als docent in de vervolgopleiding voor apothekers van de KNMP. Ze woont samen met een ziekenhuisapotheker en is actief bij de kerk. Evianne is een echte duizendpoot en de passie spat van alles wat ze doet. We gingen met haar in gesprek! 

‘Ik ben heel trots op mijn vak. En ik vind het leuk om steeds te blijven leren en ontwikkelen. Van mensen met passie voor de farmacie word ik heel blij. Ik kijk goed waar ze in uitblinken en wil dat graag kopiëren en er zo zelf ook beter in worden. Liefst net zo goed, haha.’

Het apothekersvak is enorm in beweging. Wat blijven ontwikkelen betreft kun je dus je hart ophalen…

‘Zeker, er is een hoop te doen. Ik denk dat het heel belangrijk is onze positie als medicatiespecialist te claimen. We zullen ons vakmeesterschap verder moeten ontwikkelen en de belangrijkste vraagbaak worden voor ons specialisme. Dat vraagt om betere zichtbaarheid. Maar ook betrokken zijn bij ontwikkeling van alle farmaceutisch gerelateerd beleid is belangrijk. Net als ons hard maken voor beschikbare farmaceutische zorg.’

Hoe zie je de toekomst van ons vak?

‘Er is veel gaande. We hebben te maken met steeds meer nieuwe geneesmiddelen, die ook steeds geavanceerder zijn. Inzet van die geneesmiddelen is duur. Er komen steeds meer ouderen, die we zo lang mogelijk in hun thuissituatie willen houden. Dat vraagt een andere aanpak. En zo kan ik nog veel meer opnoemen.’

‘Als apotheker zijn we specialist op gebied van medicatie. We kunnen ouderen en hun omgeving ondersteunen en adviseren bij het gebruik van geneesmiddelen. En we zijn bij uitstek in staat om de effectiviteit van medicatie te monitoren en te adviseren wanneer met een duur geneesmiddel te stoppen. Ik denk dat het zorgverlenerschap van apothekers kan worden uitgebreid met taken waarin we nauwer samenwerken met andere zorgverleners. Bijvoorbeeld door het monitoren van medicatieveiligheid en effectiviteit met de thuiszorg. We moeten steeds de puzzel leggen: hoe kun je elkaar helpen en versterken in plaats van dingen over de schutting gooien?’

‘Aandacht voor preventie en leefstijl is ook een actueel thema in ons vak.’

‘Daar zie ik vooral een rol bij medicatie gerelateerde problemen. We weten heel goed wat de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn, maar zijn daar nog te weinig proactief mee bezig. Het zou goed zijn patiënten standaard te vragen op de weegschaal te gaan staan bij langer gebruik van gewicht verhogende medicatie. Of urine te laten inleveren bij hoge mate van spierpijn om zo alert te zijn op rabdomyolyse.’

Ook de digitalisering van de farmaceutische zorg is een grote ontwikkeling

‘Inderdaad. En ik zie veel voordelen. Doordat we steeds beter patiëntinformatie kunnen verzamelen, kunnen we meer verantwoordelijkheid dragen binnen de zorg en mogelijk ook een aantal diagnoses stellen en medicatie voorschrijven. Logistieke handelingen, zoals aanschrijven, klaarmaken, controle en uitgifte, kan met behulp van digitalisatie worden versneld. Daardoor speel je de apotheker en apothekersassistenten vrij om farmaceutische zorg aan patiënten te leveren.’

Wat vind je van het fenomeen internetapotheken?

‘Een goede ontwikkeling, veel mensen vragen hierom. Ik vind het zelf ook prettig om een bestelapp te hebben voor patiënten, zodat zij gemakkelijk hun medicatie kunnen inzien en bestellen. In mijn optiek werkt het alleen goed als er een koppeling is met een apotheek in de wijk. Daar kun je dan terecht voor noodmedicatie, laagdrempelig advies en monitoring van de medicatieveiligheid. Over landelijk georiënteerde internet apotheken ben ik nog wat kritisch. Hoewel ik denk dat zo’n apotheek logistiek goed de chronisch gebruikte farmaceutische producten kan leveren, denk ik dat de lokale functie, zoals het ondersteunen van plaatselijke thuiszorg, monitoren van medicatieveiligheid en medicatieprojecten lokaal, echt wordt mist.’

Je werkt hard en met veel passie…

‘Ja dat klopt. Farmacie is echt mijn passie. Ik kan er mijn leven mee vullen en ben heel trots op mijn vak. Zelfs als vrienden er kritisch over zijn. Bijvoorbeeld door de apotheker een doosjesschuiver te noemen. Ik verwonder me daar dan over. Juist omdat ik geloof dat we zo’n grote toegevoegde waarde kunnen hebben als apotheker. Ik blijf daarom altijd vol enthousiasme vertellen over mijn werk in de apotheek en hoe ik patiënten help.’

‘Als je trots bent op wat jij en je apotheekteam doen voor de maatschappij dan mag je dat ook laten zien.’

‘Bijvoorbeeld door een patiënt met een grote glimlach te vertellen wat je voor hem hebt geregeld. Of door met (huis)artsen af te spreken, te vertellen over je kennis en ze uit te leggen wanneer en waarvoor ze patiënten kunnen doorverwijzen naar jou (de apotheker). Ik probeer ook steeds meer zichtbaarheid te creëren naar buiten toe. Zodat meer mensen leren over de toegevoegde waarde van de apotheek. Gelukkig kan ik wat dat betreft mijn ei goed kwijt, ik spreek regelmatig met de media namens de VJA.´

Hoe zorg je voor een goede werk-privé balans als je passie zo groot is?

‘Ik neem regelmatig rust om even stil te staan en over de grenzen van de farmacie te kijken. Even bewust niet met werk bezig zijn. Dan ga ik bijvoorbeeld wandelen. Daarnaast maak ik veel tijd om écht aandacht te hebben voor mijn partner en andere belangrijke mensen om me heen. En dansen, vreemde liedjes zingen en koken wil ik ook voor geen goud missen in mijn leven.’

Welke vraag hadden we je nog moeten stellen? En wat is daarop je antwoord? 

‘Welk boek moet je lezen om je als apotheker te laten inspireren? Mijn antwoord is dan zonder twijfel ‘De witte muur’ van Judith Weeda en Herman Weeda. Het gaat voornamelijk over de beleving van een patiënt over een ziekenhuisorganisatie, maar er is veel inspiratie uit te halen voor openbaar apothekers als het gaat over (een goede) patiëntbeleving.’

Wat wil je de lezer nog meegeven? 

‘De apotheker is de medicatiespecialist die niet alleen weet hoe u aan uw medicijnen komt, maar ook hoe deze het beste en veiligst kunnen worden ingezet.’

Volg Evianne hier op Linkedin.

Foto: Paul Barendregt

marieke liem
Interview met expert Marieke Liem
 Interview met expert Marieke Liem 800 800 KennisConnect

Marieke Liem is 48 jaar oud en dé vrouw in een mannenhuishouden dat bestaat uit haar man en 3 zonen van 10, 13 en 15 jaar. Marieke en haar man werken beiden als ziekenhuisapotheker en ze volgde geen standaard pad om hier te komen. Naast farmacie trok ook psychologie en de werking van de hersenen haar aandacht. En hoewel twee studies en een levendig studentenleven niet helemaal te combineren waren, is haar interesse voor psychologie nooit verdwenen. Ze volgde haar opleiding tot ziekenhuisapotheker in Tilburg en promoveerde bij het Centre for Human Drug Research in Leiden. Na in het Erasmus MC te hebben gewerkt, werkt ze sinds 2010 in het Ziekenhuis Rivierenland, waar ze in 2020 hoofd van de ziekenhuisapotheek werd. Een mooie stap, omdat ze zich nu, naast de inhoudelijke aspecten van het apothekers vak, ook veel met mensen en communicatie bezig mag houden.

Communicatie is jouw passie, hoe komt dat?

‘Ik krijg nooit genoeg van communicatie tussen mensen. In mijn vrije tijd lees ik alles wat daarover te lezen is. Als het gaat om het verbeteren van communicatie ben ik een spons. Ik wil alles begrijpen en leren toepassen. Het gaat me niet zozeer om alleen gesprekstechnieken, maar om communicatie in de breedste en diepste zin van het woord. Waarom reageert de één totaal anders op dezelfde situatie als een ander? Achter iedere uiting van communicatie schuilt een persoonlijkheid met een eigen geschiedenis. Het is daardoor niet iets wat iemand zomaar doorziet of kan veranderen. Er is veel vertrouwen nodig voordat iemand zich open en kwetsbaar durft op te stellen en dat kost tijd. Ik vind dat heel interessant.

Waarom reageert de één totaal anders op dezelfde situatie als een ander?

In 2018 deed ik de 2-jarige opleiding “Professionele communicatie en persoonlijke ontwikkeling” bij Corael. Dit heeft me weer zoveel meer inzicht gegeven in waarom mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen, inclusief ikzelf. Het heeft mijn kijk op communicatie echt veranderd.  Achteraf gezien had ik dit graag jaren eerder willen leren. Ik ben ervan overtuigd dat als we hier van jongs af aan meer in worden geschoold, dit veel misverstanden en problemen kan voorkomen. Niet alleen op het werk met collega’s of patiënten, maar ook privé en bijvoorbeeld in de politiek…
Ook in de opleiding tot (ziekenhuis)apotheker kan er wat mij betreft altijd nog meer aandacht zijn voor communicatie. Ik steek er daarom veel energie in mijn kennis door te geven aan mijn collega’s via de trainingen die ik samen met KennisConnect geef.’

Je bent groot voorstander van verbindende communicatie…

‘Ja, dat klopt. Communicatie is een belangrijke reden voor misverstanden en extreem veel energieverlies bij collega’s. Als je jezelf beter kent en weet wat je behoeften zijn, kun je deze ook beter communiceren en de waarden, die je nastreeft, verwerken in je dagelijkse leven. Daardoor voorkom je energieverspilling en ontstaat er meer ruimte voor werkgeluk. En minstens zo belangrijk: hoe meer (werk)geluk je krijgt, hoe meer de energie kan gaan naar andere zaken zoals naar patiënt-/medicatieveiligheid. Verbindende communicatie, ook wel geweldloze communicatie genoemd, kan daarbij helpen. Het is een manier van communiceren, ontwikkeld door Marshall Rosenberg, die empathie als rode draad ziet om in verbinding met elkaar en jezelf te komen en blijven. Het model van Rosenberg kent een aantal vaste stappen, die je helpen zonder oordeel je behoefte onder woorden te brengen.

“it’s simple but not easy”

Het uitgangspunt is in verbinding met gesprekspartners te komen. Ook bij conflicterende belangen. Dat betekent niet gelijk in de verdediging schieten, maar eerst naar elkaars onderliggende behoeften kijken. Je leert je juist uitspreken maar dan op een geweldloze wijze. En dat is nog niet zo eenvoudig. Ik heb, nadat ik het boek “Geweldloze Communicatie” van Rosenberg tweemaal had gelezen, nog een training hierin gevolgd. Nu is het een kwestie van blijven toepassen en veel oefenen. Zoals Rosenberg zelf ook al zei: it’s simple but not easy.’

Hoe zorg je ervoor dat jij die verbinding houdt met je team?

‘Dat is een lastige vraag, want wanneer ben je precies in verbinding met iemand? Met de directe collega’s waarmee ik werk, voel ik zeker fijne verbinding. Ik weet niet zeker of ik altijd de hele tijd met iedereen in mijn team in positieve verbinding ben, het is een grote groep met al circa 60 personen in de ziekenhuisapotheek. Daarnaast werk ik ook veel samen met nog meer mensen in het ziekenhuis. Ik doe mijn best. Ik probeer een veilige cultuur te scheppen in de apotheek waar je open en eerlijk kunt zeggen wat je denkt en vindt.

“Ik probeer een veilige cultuur te scheppen in de apotheek”

Het is in ieder geval mijn intentie de ander te begrijpen en me in te leven in het standpunt van de ander. Als ik dat probeer, merk ik dat de meeste mensen hetzelfde doen en zich proberen in te leven in mij. Dat creëert al verbinding. Door de communicatieopleiding, die ik heb gedaan, gaat dit nu makkelijker dan daarvoor. Ik leerde er bijvoorbeeld dat achter boos gedrag een behoefte zit, dus vraag ik nu door als iemand boos is en kan ik op die manier ook weer verbinding creëren.
Maar het blijft een uitdaging. Communicatie is niet eenvoudig. Dus ik kan ook nog een hoop leren en verbeteren en dat zal ik altijd blijven proberen.’

Wat zou je branche genoten willen meegeven over verbindende communicatie?

‘Dat het veel belangrijker is dan wij met z’n allen denken. Het belang van goede communicatie wordt echt onderschat. Ik ben ervan overtuigd dat als we hier allemaal van doordrongen raken, we met meer plezier kunnen samenwerken en nog meer voor elkaar krijgen. Communicatie en persoonlijke ontwikkeling worden helaas nog vaak gezien als soft en zweverig, terwijl het dat in mijn ogen helemaal niet is. Een voorbeeld: iedere seconde komen er zo’n 4,6 miljoen informatieprikkels op ons af. Wij zijn echter maar in staat 5 tot 9 prikkels per seconde te verwerken. Als we deze chaos aan informatie bewust zouden waarnemen, raken we gemakkelijk overweldigd. Daarom gaan we filteren, we laten dingen weg of generaliseren om het behapbaar te houden. In ons hoofd is er interpretatie van alle informatie die op ons afkomt, maar dit gaat niet voor iedereen op dezelfde manier. Ieder mens heeft daarom een unieke waarneming van de werkelijkheid.

‘Dit is de reden dat er zo makkelijk misverstanden en conflicten ontstaan’

De echte werkelijkheid bestaat uit veel meer informatie dan we individueel bewust waarnemen. Dit is de reden dat er zo makkelijk misverstanden en conflicten ontstaan. Iedereen heeft zijn eigen werkelijkheid en zijn eigen bril op. Dit herken ik ook in mijn werk. En zo geldt dat voor communicatie op veel vlakken. Met deze kennis is dat goed te verklaren en allesbehalve soft of zweverig.’

Hoe verhouden goede communicatie en persoonlijke ontwikkeling zich tot elkaar?

‘Ik denk dat het één het ander versterkt. Verbindend communiceren vergt persoonlijke ontwikkeling. Je wordt gedwongen naar jezelf te kijken. Wat zijn je behoeftes en gevoelens? Als je dit niet weet, is het lastig om goed te communiceren. Ook in leiderschap in bredere zin van het woord is persoonlijke ontwikkeling van belang. Je krijgt namelijk ook op je werk te maken met veel situaties, die iets met jou persoonlijk doen. Ik heb bijvoorbeeld een groot rechtvaardigheidsgevoel. In mijn werk doen zich situaties voor, waarin ik onrecht ervaar. Van nature zorgt dat bij mij dan vaak voor irritatie. Nu ik me daar bewust van ben, kan ik dat gevoel doorbreken en zonder irritatie of oordeel in gesprek gaan. Daardoor komen we beter tot de kern, ontstaan mooie gesprekken en bereiken we met elkaar uiteindelijk meer resultaat. In mijn rol als hoofd probeer ik mensen te prikkelen door vragen te stellen. Waarom reageer je op een bepaalde manier? Wat doet de situatie met je? Met mijn vragen probeer ik tot denken aan te zetten, het toepassen moet uit de mensen zelf komen…’

Hoe zie je de toekomst van ons vak?  

‘Ik hoop dat communicatie een belangrijkere plek krijgt en meer op waarde wordt geschat dan nu over het algemeen gebeurt. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door het een prominentere plek te geven in opleidingen. Daarmee bedoel ik al op de lagere school, maar ook in alle vervolgopleidingen.’

Wat wil je de lezer meegeven? 

‘Probeer communicatie niet te veel te zien als soft of zweverig. We begrijpen nog heel veel niet, maar dat maakt het niet persé minder waar of zweverig. We kunnen veel meer samen bereiken als de communicatie goed en verbindend is.’

Meer lezen over geweldloos communiceren? Lees ons blog: Geweldloos comuncieren, een trend voor softies?

anne margreeth krijger
Interview met expert Anne-Margreeth Krijger
 Interview met expert Anne-Margreeth Krijger 800 807 KennisConnect

Anne Margreeth Krijger (50) is getrouwd en moeder van 2 zoons. Ze komt oorspronkelijk uit het hoge noorden, maar woont en werkt sinds 1997 in het westen van ons land. Daar is ze niet alleen werkzaam als apotheker maar ook als docent op gebied van diabetes en leefstijl. Alsof dat nog niet genoeg is, houdt Anne Margreeth zich ook bezig met richtlijnontwikkeling (KNMP en multidisciplinair), is ze actief binnen de Nederlandse Diabetes Federatie, het Diabetes Fonds en de special interest group Diabetes van de KNMP. Een goede werk-privé balans vinden blijft een uitdaging voor deze duizendpoot. Maar de vroege ochtenduren zijn altijd voor haarzelf. Die gebruikt ze, geïnspireerd door het boek ‘Miracle Morning’, om te lezen, schrijven of mediteren. Voor een goed begin van de dag.

Je bent leefstijl apotheker, wat houdt dat precies in?

“Dat krijgt steeds meer vorm. De term is ongeveer 3 jaar geleden ontstaan toen we met een aantal bevlogen apothekers meer wilden doen met gezondheid en een gezonde leefstijl in de apotheek. Voor mij persoonlijk betekent het: mensen helpen zo gezond mogelijk te leven, met zo min mogelijk pillen. De focus moet als je het mij vraagt liggen op gezondheid in de breedste zin van het woord, niet alleen op leefstijl.”

“We zijn nu vooral nog een groeiende beweging van apothekers die vinden dat leefstijl een plek verdient binnen de farmaceutische zorg. We begonnen met vijf enthousiastelingen en zijn al gegroeid tot een netwerk van circa 180 apothekers.”

Je bent groot voorstander van preventie en leefstijl in de apotheek …

“Zeker! Doordat we voor iedereen toegankelijk zijn en goed gesitueerd in de wijk, is de apotheek bij uitstek geschikt als gezondheidshuis of -loket. We kunnen er bijvoorbeeld checks uitvoeren en de patiënt afhankelijk van de uitslag doorverwijzen naar (lokale) leefstijlinitiatieven of direct naar andere zorgverleners. Bij mensen die reeds medicatie gebruiken kunnen we nagaan of deze belemmerend kunnen zijn voor het slagen van een leefstijlinterventie. Of dat ze onder begeleiding (preventief) afgebouwd kunnen worden bij een gezondere leefstijl. Hier zijn al protocollen en handleidingen voor ontwikkeld. Er zijn nog zóveel mogelijkheden en kansen…” Anne Margreeth loopt toch regelmatig tegen belemmeringen aan als ze haar visie deelt met andere apothekers.

“Je hoort vaak: ‘Er is geen vergoeding voor’ of ‘Daar ben ik niet voor opgeleid’.”

En ook ‘De mensen zitten er niet op te wachten dat wij over leefstijl gaan beginnen.’ Toch is het belangrijk om nieuwe mogelijkheden te omarmen. De gezondheidszorg piept en kraakt nu al en dat wordt alleen maar erger: de kosten zijn straks niet meer op te brengen en er is te weinig zorgpersoneel om alle zorg te verlenen. Als apothekers voelen we dat ook en moeten we ons op de toekomst voorbereiden.”

“Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden”

“Ik realiseer me dat het huidige verdienmodel voor de apotheek (nog) niet voorziet in leefstijlinitiatieven of preventie. Het zou mooi zijn als apothekers meer beloond worden voor de zorgverlening (consultvoering) rondom medicatiegebruik, waarbij dan ruimte is voor begeleiding bij het afbouwen van medicatie en de invloed van gezonde leefstijl. Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden: daar krijgen ze een vergoeding om bij de start van chronische medicatie drie consulten te voeren. Dit betreft een vergoeding voor een consult bij de eerste verstrekking en vervolgens 2 maal in de periode daarna om te evalueren wat de ervaringen en mogelijke belemmeringen zijn bij het gebruik. Dit kun je zien als de initiële behandelfase van chronische medicatie. Ik ben nu met de SIG diabetes bezig met het herschrijven van de KNMP-richtlijn Diabetes. Daarin is deze initiële fase ook opgenomen. Daarna volgt de chronische behandelfase, waar je als apotheker allerlei consulten kunt voeren (zoals medicatiebeoordeling of een jaargesprek, afbouwen en minderen, gezonde leefstijl etc.).

“Een passende beloning voor consultvoering, niet alleen bij uitgifte van medicatie, zie ik als een belangrijke ontwikkeling voor onze beroepsgroep.”

Zodat we als apothekers eraan bijdragen dat mensen zo gezond mogelijk ouder worden, waar nodig met behulp van medicatie. Ik hoop dat we zo daadwerkelijk de transitie kunnen maken van ziekte en zorg naar gezond gedrag.”

Welke eerste stap kan een apotheker zetten om preventie een plek te geven in de dagelijkse praktijk?

“Het begint met kennis vergaren. Het team moet vertrouwd raken met leefstijl en alles wat daarbij komt kijken. Scholing is daarbij essentieel. Daarnaast is het als apotheek belangrijk een visie te ontwikkelen en te bepalen wat je op dit gebied wilt aanbieden. Het kan heel klein beginnen. Mijn advies is om vooral in beweging te blijven. Bijvoorbeeld door aandacht voor het onderwerp te vragen in de publieksruimte en de inrichting aan te passen. Dan begin je meteen met informeren en het creëren van draagvlak bij de apotheekbezoekers. Een andere mogelijkheid is het aanbieden van de diabetesrisico-test of algemene gezondheidschecks. In bepaalde ketens gebeurt dit al. Ook hierdoor raken bezoekers meer vertrouwd met het feit dat de apotheek aandacht besteedt aan gezondheid en niet alleen aan ziekte. ”

Van welk praktijkvoorbeeld op het gebied van preventie ben je heel erg onder de indruk?

“Hoe de tandartsen het geregeld hebben: die zijn preventiekampioen. Daar ga je ook heen als je nog geen klachten hebt. Verder hoop ik natuurlijk dat we als leefstijlapothekers de preventie ook beter op de kaart kunnen zetten en een voorbeeldfunctie gaan vervullen. Wat dat betreft kijk ik met veel interesse naar Mark Slager van apotheek Orion in Amersfoort. Hij heeft een leefstijlcoach in de apotheek en introduceerde samen met een aantal partners het project ‘Leefstijl op recept.’ De apotheek plakt een sticker op sommige geneesmiddelen, zoals cholesterolverlagende medicatie, en verwijzen naar de plaatselijke supermarkt. Daar kan dan bijvoorbeeld een gratis paprika worden afgehaald. Zo maken ze patiënten ervan bewust dat gezonde voeding er in sommige gevallen voor kan zorgen dat ze op den duur minder medicijnen nodig hebben. Heel inspirerend!”

Hoe zie je de toekomst van ons vak in bredere zin?

“Ik hoop dat we ons kunnen ontwikkelen richting persoonsgerichte zorg met medicatie en leefstijladviezen op maat. Uit onderzoek blijkt dat patiënten de zorgprofessional beschouwen als meest betrouwbare informatiebron over hun aandoening en behandeling. Juist ook mensen met lage gezondheidsvaardigheden hebben hier behoefte aan. Dat kunnen we veel beter benutten. En om dat goed te kunnen doen is het belangrijk is dat we een vertrouwensrelatie opbouwen met onze cliënten en dat we worden beloond voor consulten.”

Wat wil je de lezer nog meegeven?

“Ik heb zelf altijd veel baat bij een aantal quotes. Ik haal er inspiratie en vertrouwen uit als ik mezelf wil motiveren wanneer het tegenzit. Die wil ik de lezer graag meegeven.”

  • Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.
  • Obstakels zijn omwegen in de juiste richting.
  • Alles wat je aandacht geeft groeit. Dus richt je op kansen in plaats van
    belemmeringen.

Wil je Anne-Margreeth volgen? Hier vind je haar Linkedin profiel.

 

 

kadir pinarci
Interview met expert Kadir Pinarci
 Interview met expert Kadir Pinarci 800 786 KennisConnect

‘Zorg ervoor dat je niet alles op je eigen bordje legt door duidelijk je grenzen aan te geven.’

Kadir Pinarci is geboren Rotterdammer. Hij is gek van auto’s en geniet van zijn dagelijkse ritjes naar Amsterdam, waar hij werkt als tweede apotheker. Kadir is getrouwd en houdt ervan veel te reizen. Zodat hij daarna weer de energie heeft om aan het werk te gaan. Die energie is hard nodig, want Kadir is een drukbezet man. We leerden hem kennen tijdens de lesdagen van de KNMP waar hij in opleiding is tot openbaar apotheker specialist. Daarnaast neemt Kadir ook deel aan het vierjarige TOP programma van Service Apotheek, voor de apotheker van de toekomst. We spraken hem over zijn visie op de toekomst van ons vak, persoonlijke ontwikkeling en waar hij blij van wordt.

Wat vind je belangrijk in de apotheek?

‘Als ik bij de Mediamarkt sta, zie ik allemaal nieuwe dingen. De ontwikkeling gaat razendsnel en die innovatie en technische ontwikkeling wil ik ook graag terugzien in de apotheek. Veel apotheken zijn verouderd, niet fancy. Dat kunnen we beter. Daarnaast geniet ik enorm van de gesprekken met patiënten over hun geneesmiddelengebruik. Van daaruit probeer ik als expert de medicatie te optimaliseren. Aan het einde van het traject zie je hoe dankbaar patiënten zijn. Dat geeft me een voldaan gevoel. Die combinatie van persoonlijk contact met patiënten en de high end ontwikkeling in ons vak, daar gaat mijn hart sneller van kloppen.’

Hoe moet ons vak zich ontwikkelen om relevant te blijven in de toekomst?

‘Ik vind dat we mee moeten gaan met onze tijd. Ik hou ervan om met technische doorontwikkeling en kansen bezig te zijn. Processen zullen steeds meer geautomatiseerd worden. En dat is goed. Doordat er meer geautomatiseerd wordt zullen de kleine apotheken verdwijnen, verwacht ik. En waarschijnlijk kunnen we het werk met minder mensen doen.’

‘De apotheek zou een veel grotere rol kunnen spelen als het gaat over leefstijladviezen.’

‘Tegelijkertijd kan een computer nooit de kennis en menselijkheid vervangen. De apotheek is een plek waar je zonder afspraak binnen kan gaan om een zorgprofessional te spreken. Dat is uniek. Het is een laagdrempelige plek. Daar moeten we op inspelen. Door het bieden van persoonlijke begeleiding kunnen we van grote toegevoegde waarde zijn. Niet alleen met betrekking tot geneesmiddelen, maar ook wat betreft gezond leven. Is een cholesterolverlager echt nodig, of kunnen het probleem ook verhelpen met aanpassingen in de leefstijl van de patiënt? Dezelfde vraag geldt voor bloeddruk en diabetes medicatie. De apotheek zou een veel grotere rol kunnen spelen als het gaat over leefstijladviezen. Daar is nu weliswaar nog geen vergoedingensysteem voor, maar ik vertrouw erop dat dat er wel komt.’

Welke uitdagingen ervaar je?

‘In de dagelijkse praktijk ervaar ik twee uitdagingen. Het eerste is het preferentiebeleid. Het preferentiebeleid is bedacht om prijzen omlaag te krijgen en beperkt daardoor in keuzevrijheid. Dit zorgt voor irritatie bij de patiënt. Wij kunnen hier als apotheek niet van afwijken. Het tweede is de voorraden van de geneesmiddelen. Jammer genoeg kampen we laatste tijd met enorme tekorten in Nederland, waardoor sommige geneesmiddelen tijdelijk niet leverbaar zijn. Hierdoor moeten we de arts bellen voor een alternatief. Dit allemaal zorgt ervoor dat de patiënt langer moet wachten.’

‘Ik heb nog weinig ervaring in het aansturen van mensen.’

‘Mijn grootste persoonlijke uitdaging is het stukje leiderschap. Leiderschap is geen onderdeel van de opleiding farmacie. Maar je krijgt wel met een team te maken. Ik heb nog weinig ervaring in het aansturen van mensen. Soms beland je in een discussie met een assistent en loop je hierop vast. Ik kijk goed wat mijn opleider doet in zulke situaties. Daarna vraag ik waarom hij deze keuze heeft gemaakt. Ik leer daar veel van.’

Hoe belangrijk is persoonlijke ontwikkeling voor jou als apotheker?

‘Heel belangrijk. Ik wil graag een goede apotheker zijn en blijven. Dit kan alleen als ik me continue ontwikkel op alle vlakken: kennis, communicatie, leiderschap… De opleiding tot specialist helpt me hierin enorm. Er zijn verschillende trainingen en cursusdagen over leiderschap en communicatie. Dit neem ik mee naar de praktijk en gaandeweg ontdek ik wat het beste bij mij als apotheker past. Als leider vind ik het belangrijk open en positief te zijn. En de ene assistent heeft iets anders nodig dan de andere assistent. Daar probeer ik me op aan te passen. En door de feedback van de assistenten leer ik ook weer veel over mijn handelen.’

Je werkt, volgt opleidingen en hebt natuurlijk een privéleven. Hoe combineer je al die dingen?

‘Het is heel druk. Dat is een flinke uitdaging, zeker in het begin. En soms lijdt mijn sociaal leven daaronder. Ik ga sowieso drie keer per jaar op vakantie. Die ontspanning heb ik nodig om het harde werken vol te kunnen houden. En daarnaast probeer ik mijn tijd zo goed mogelijk te managen. Tijdens één van de eerste cursusdagen kregen we les in tijdmanagement. Zorg ervoor dat je een goede balans vindt tussen werk, opleiding en je privéleven was de boodschap. En dat probeer ik zeker te doen.’

‘In de apotheek is het verdelen van de taken heel belangrijk. Je bent als apotheker weliswaar in je eentje, maar je team is met meer. De gezamenlijke tijd moet zo optimaal mogelijk worden ingezet. Prioriteiten stellen en delegeren is iets wat ik echt heb moeten leren. Maar het gaat me steeds beter af. Ik plan mijn taken en besteed er ook niet meer tijd aan dan ik van tevoren heb bepaald. Ook mijn opdrachten voor de opleiding plan ik in. Zo lukt het me niet in de avonden of weekenden te werken.’

Wie is jouw grootste inspiratiebron?

‘Blije patiënten. Als ik zie hoe blij iemand wordt nadat die goed is geholpen, weet ik waarvoor ik dit vak gekozen heb. Ik doe veel back-office werk, maar zorg ervoor dat ik elke dag mensen help aan de balie. Als ze tevreden en met een blij gezicht de apotheek uitlopen kan mijn dag niet meer stuk. Het vele persoonlijke contact met de patiënten is ook de reden dat ik voor de openbare apotheek gekozen heb.’

Wat wil je de lezer nog meegeven?

‘Mijn boodschap is voor de aiossen die net begonnen zijn. Tegen hen wil ik zeggen: hou vol! De rust komt er echt in de loop van de tijd. Zorg ervoor dat je niet alles op je eigen bordje legt door duidelijk je grenzen aan te geven. In het begin is dat lastig, maar geloof me, je wordt er steeds beter in.’

Wil je Kadir volgen, dat kan hier via Linkedin.

Marjolijn duisenberg
Interview met expert Marjolijn Duisenberg
 Interview met expert Marjolijn Duisenberg 940 788 KennisConnect

‘Een inspirator voor de zorg, dat is wat ik graag wil zijn.’

Marjolijn Duisenberg volgde haar opleiding tot ziekenhuisapotheker bij De Heel Zaans Medisch Centrum en de VU Medisch Centrum. Na haar opleiding ging ze aan de slag als laboratoriumapotheker in het ziekenhuis in Tilburg, waar ze later ook opleider werd. Marjolijn is getrouwd met Daniel. Samen hebben ze vier kinderen. Dansen is een echte uitlaatklep, al sinds ze een klein meisje was. Daarnaast is ze privé graag creatief bezig. Die creativiteit is ook belangrijk in haar werk. Daarom startte ze begin van dit jaar haar eigen onderneming: ZorgMuse. We spraken met Marjolijn over ons vak en de ambitie die ze heeft met ZorgMuse. 

Wat een toffe naam: ZorgMuse. Hoe ben je daarop gekomen?

‘Op internet zijn er programma’s om een acroniem te maken. Van de letters van mijn naam kwam daar het woord “muse” uitrollen. Muse staat voor mij voor inspirator. En dat is wat ik graag wil zijn, een inspirator voor de zorg. Mijn gevoel bij de naam was meteen goed. Als echte apotheker heb ik toch geprobeerd om de beslissing te onderbouwen met data. Ik heb meerdere namen bedacht en mensen in mijn omgeving laten stemmen. Helaas was de steekproef te klein om tot een significant resultaat te komen. Ik heb dus geluisterd naar mijn gevoel en voor ZorgMuse gekozen.’

‘De ondertitel bij mijn bedrijf is voor mij minstens zo belangrijk” “brengt lijn in de zorg”.

Vrienden en familie noemen mij Lijn. Met ZorgMuse wil ik structuur (lijn) in de zorg aanbrengen. Dat is mijn analytische kant. En daarnaast, voor mij persoonlijk nog veel belangrijker, wil ik (Marjo)Lijn in de zorg brengen. Dat doe ik met mijn zorgzaamheid en creativiteit.’

Waarom ben je ZorgMuse begonnen?

‘Als opleider vind ik het mooi om mensen te zien ontwikkelen. Dan ga je jezelf ook vragen stellen: Wat doe ik? Waar word ik enthousiast van? Op een gegeven moment merkte ik dat de rek om mezelf te ontwikkelen in het ziekenhuis eruit was. Gedurende de opleiding tot intervisiecoach heb ik de knoop doorgehakt om voor mezelf te beginnen. Ik werk nog wel als ziekenhuisapotheker, om connectie te houden met het vak. Ik kan nu alleen zelf beslissen wat ik wanneer doe en met wie. Dat vind ik fijn.’  Met ZorgMuse helpt Marjolijn zorgprofessionals met persoonlijke ontwikkeling en groei, zodat zij optimale patiëntenzorg kunnen leveren. Dit doet ze met een combinatie van coaching, intervisie en opleiding.

Waar ligt jouw expertise als ZorgMuse?

‘Ik heb ruim 20 jaar ervaring als ziekenhuisapotheker. In die tijd is mijn interesse en aandacht altijd uitgegaan naar opleiding en onderwijs. Ik heb dus veel relevante ervaring in de branche. Daarnaast is er mijn intrinsieke interesse om mensen te willen begrijpen én inspireren. Ik stel graag vragen. Waar loop je tegen aan? Wat voor apotheker wil je worden? Hoe sta je verder in het leven? Als ik aanvoel wat er níet gezegd wordt, benoem ik dat. Het is fantastisch als iemand tot een inzicht komt en je daar getuige van mag zijn en wellicht een stukje aan hebt bijgedragen.’

Je bent ook in opleiding tot coach?

‘Klopt. Tijdens de coachgesprekken die ik voer voor ZorgMuse, gebruik ik veel van mijn ervaring als opleider. Die ervaring is heel waardevol en tegelijkertijd merk ik dat ik nog niet ben uitgeleerd. Het is echt een vak apart. De opleiding tot professioneel coach volg ik enerzijds om het coachen beter te beheersen en meer tools te krijgen. Anderzijds doe ik het ook voor mijn eigen persoonlijke ontwikkeling. Ik vind zelfkennis essentieel bij het coachen.’ ‘Een echte eyeopener voor mij is de theorie rondom het levensscript volgens Transactionele Analyse. Iedereen heeft een levensscript, gebaseerd op overtuigingen die je als kind hebt opgedaan. Op basis hiervan ontwikkel je, vaak onbewust, bepaald gedrag: je patronen. Als je je hierin meer verdiept, krijg je inzicht in waarom je doet wat je doet. En nog belangrijker: je kunt je eigen keuzes gaan maken. Vaak leef je volgens een ingesleten karrespoor en voelt het bevrijdend dat je je eigen pad mag volgen. Het heeft me een tijd gekost om ZorgMuse te laten ontstaan. Ik ben opgevoed met het gegeven dat het belangrijk is om zekerheid te hebben, bijvoorbeeld in de vorm van een vaste baan. Ik moest loskomen van die overtuigingen die in mijn systeem zaten, voordat ik deze stap kon zetten.’

Hoe zie je de toekomst van het apothekersvak?

‘Ik denk dat de apotheker zich steeds meer zal gedragen als behandelaar. Deze beweging is al een tijdje ingezet, maar vindt nu steeds meer zijn plek. Het is belangrijk dat we meer deel uitmaken van het behandelteam rondom de patiënt. Voorheen vlogen we elke casus heel inhoudelijk aan, maar is dit wat de patiënt nodig heeft? Misschien heeft de patiënt een heel ander doel met de behandeling. Wil hij/zij minder pijn? Of misschien minder pillen slikken? Samenwerking met de patiënt is essentieel. Dat vergt goede communicatieve skills. Zonder de kennis uit het oog te verliezen, zouden we hier meer aan kunnen werken.

Zijn we hier al klaar voor?

‘Ik denk dat we al heel ver zijn. Maar ik denk ook dat er apothekers zijn die nog wat koudwatervrees hebben. Wat voegt het toe? Kan ik de plek als behandelaar wel innemen? Over het algemeen zijn apothekers heel bescheiden. We mogen onszelf meer laten zien, ons minder ondergeschikt voelen. Ik vind dat we een unieke positie hebben in de zorg: we zijn breed opgeleid, hebben veel kennis en zijn praktisch. Dat maakt dat we de zorg vanuit verschillende perspectieven kunnen bekijken. We hebben dus per definitie een toegevoegde waarde!’

Heeft een coach ook toegevoegde waarde in de apothekersbranche?

‘Zeker. Een coach kan op veel manieren bijdragen. Vaak wordt er gedacht dat een coach wordt ingezet als het niet zo goed gaat. Bijvoorbeeld bij uitval of stress. Zelf denk ik echter dat een coach juist ook van toegevoegde waarde is bij zeer succesvolle mensen. Iedereen kan leren van en over zichzelf. En als je daar professionele begeleiding bij zoekt, neem je jezelf en je vak serieus.’

Iets heel anders: waar gaat je hart sneller van kloppen?

‘Van heel veel dingen! Van mooie gesprekken met mensen. En van je lijf vanzelf laten bewegen door muziek te voelen. Al sinds ik een klein meisje ben, dans ik. Klassiek ballet, jazzballet, stijldansen, acrobatisch rock ’n roll en moderne dans. Dansen is echt mijn uitlaatklep. Het geeft energie, inspiratie en brengt je in verbinding met mensen.
Mijn hart gaat ook sneller kloppen van mijn werk. Het bijdragen aan iemand tot een inzicht laten komen. Van het oplossen van een ingewikkeld probleem. Van het bedenken van nieuwe concepten. En van onderwijs geven. En last but not least, heel persoonlijk: Van het zien opgroeien van mijn kinderen. Van de schoonheid van de natuur. En elke keer als ik Daniel zie.’

Wat wil je de lezer nog meegeven?

Het mooiste wat je kunt zijn, is jezelf!

Samen met Marjolijn hebben wij een serie trainingen voor apothekers ontwikkeld: Farmaceutische patiëntenzorg met Hoofd & Hart. Kijk hier maar eens voor meer informatie:

Meer weten over Zorgmuse of Marjolijn beter leren kennen? Dat kan via Linkedin of haar website.

Wij gebruiken cookies om het surfgedrag op de website te analyseren.
Privacy Policy