Anne Margreeth Krijger (50) is getrouwd en moeder van 2 zoons. Ze komt oorspronkelijk uit het hoge noorden, maar woont en werkt sinds 1997 in het westen van ons land. Daar is ze niet alleen werkzaam als apotheker maar ook als docent op gebied van diabetes en leefstijl. Alsof dat nog niet genoeg is, houdt Anne Margreeth zich ook bezig met richtlijnontwikkeling (KNMP en multidisciplinair), is ze actief binnen de Nederlandse Diabetes Federatie, het Diabetes Fonds en de special interest group Diabetes van de KNMP. Een goede werk-privé balans vinden blijft een uitdaging voor deze duizendpoot. Maar de vroege ochtenduren zijn altijd voor haarzelf. Die gebruikt ze, geïnspireerd door het boek ‘Miracle Morning’, om te lezen, schrijven of mediteren. Voor een goed begin van de dag.

Je bent leefstijl apotheker, wat houdt dat precies in?

“Dat krijgt steeds meer vorm. De term is ongeveer 3 jaar geleden ontstaan toen we met een aantal bevlogen apothekers meer wilden doen met gezondheid en een gezonde leefstijl in de apotheek. Voor mij persoonlijk betekent het: mensen helpen zo gezond mogelijk te leven, met zo min mogelijk pillen. De focus moet als je het mij vraagt liggen op gezondheid in de breedste zin van het woord, niet alleen op leefstijl.”

“We zijn nu vooral nog een groeiende beweging van apothekers die vinden dat leefstijl een plek verdient binnen de farmaceutische zorg. We begonnen met vijf enthousiastelingen en zijn al gegroeid tot een netwerk van circa 180 apothekers.”

Je bent groot voorstander van preventie en leefstijl in de apotheek …

“Zeker! Doordat we voor iedereen toegankelijk zijn en goed gesitueerd in de wijk, is de apotheek bij uitstek geschikt als gezondheidshuis of -loket. We kunnen er bijvoorbeeld checks uitvoeren en de patiënt afhankelijk van de uitslag doorverwijzen naar (lokale) leefstijlinitiatieven of direct naar andere zorgverleners. Bij mensen die reeds medicatie gebruiken kunnen we nagaan of deze belemmerend kunnen zijn voor het slagen van een leefstijlinterventie. Of dat ze onder begeleiding (preventief) afgebouwd kunnen worden bij een gezondere leefstijl. Hier zijn al protocollen en handleidingen voor ontwikkeld. Er zijn nog zóveel mogelijkheden en kansen…” Anne Margreeth loopt toch regelmatig tegen belemmeringen aan als ze haar visie deelt met andere apothekers.

“Je hoort vaak: ‘Er is geen vergoeding voor’ of ‘Daar ben ik niet voor opgeleid’.”

En ook ‘De mensen zitten er niet op te wachten dat wij over leefstijl gaan beginnen.’ Toch is het belangrijk om nieuwe mogelijkheden te omarmen. De gezondheidszorg piept en kraakt nu al en dat wordt alleen maar erger: de kosten zijn straks niet meer op te brengen en er is te weinig zorgpersoneel om alle zorg te verlenen. Als apothekers voelen we dat ook en moeten we ons op de toekomst voorbereiden.”

“Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden”

“Ik realiseer me dat het huidige verdienmodel voor de apotheek (nog) niet voorziet in leefstijlinitiatieven of preventie. Het zou mooi zijn als apothekers meer beloond worden voor de zorgverlening (consultvoering) rondom medicatiegebruik, waarbij dan ruimte is voor begeleiding bij het afbouwen van medicatie en de invloed van gezonde leefstijl. Inspirerend is hoe de apothekers in Engeland beloond worden: daar krijgen ze een vergoeding om bij de start van chronische medicatie drie consulten te voeren. Dit betreft een vergoeding voor een consult bij de eerste verstrekking en vervolgens 2 maal in de periode daarna om te evalueren wat de ervaringen en mogelijke belemmeringen zijn bij het gebruik. Dit kun je zien als de initiële behandelfase van chronische medicatie. Ik ben nu met de SIG diabetes bezig met het herschrijven van de KNMP-richtlijn Diabetes. Daarin is deze initiële fase ook opgenomen. Daarna volgt de chronische behandelfase, waar je als apotheker allerlei consulten kunt voeren (zoals medicatiebeoordeling of een jaargesprek, afbouwen en minderen, gezonde leefstijl etc.).

“Een passende beloning voor consultvoering, niet alleen bij uitgifte van medicatie, zie ik als een belangrijke ontwikkeling voor onze beroepsgroep.”

Zodat we als apothekers eraan bijdragen dat mensen zo gezond mogelijk ouder worden, waar nodig met behulp van medicatie. Ik hoop dat we zo daadwerkelijk de transitie kunnen maken van ziekte en zorg naar gezond gedrag.”

Welke eerste stap kan een apotheker zetten om preventie een plek te geven in de dagelijkse praktijk?

“Het begint met kennis vergaren. Het team moet vertrouwd raken met leefstijl en alles wat daarbij komt kijken. Scholing is daarbij essentieel. Daarnaast is het als apotheek belangrijk een visie te ontwikkelen en te bepalen wat je op dit gebied wilt aanbieden. Het kan heel klein beginnen. Mijn advies is om vooral in beweging te blijven. Bijvoorbeeld door aandacht voor het onderwerp te vragen in de publieksruimte en de inrichting aan te passen. Dan begin je meteen met informeren en het creëren van draagvlak bij de apotheekbezoekers. Een andere mogelijkheid is het aanbieden van de diabetesrisico-test of algemene gezondheidschecks. In bepaalde ketens gebeurt dit al. Ook hierdoor raken bezoekers meer vertrouwd met het feit dat de apotheek aandacht besteedt aan gezondheid en niet alleen aan ziekte. ”

Van welk praktijkvoorbeeld op het gebied van preventie ben je heel erg onder de indruk?

“Hoe de tandartsen het geregeld hebben: die zijn preventiekampioen. Daar ga je ook heen als je nog geen klachten hebt. Verder hoop ik natuurlijk dat we als leefstijlapothekers de preventie ook beter op de kaart kunnen zetten en een voorbeeldfunctie gaan vervullen. Wat dat betreft kijk ik met veel interesse naar Mark Slager van apotheek Orion in Amersfoort. Hij heeft een leefstijlcoach in de apotheek en introduceerde samen met een aantal partners het project ‘Leefstijl op recept.’ De apotheek plakt een sticker op sommige geneesmiddelen, zoals cholesterolverlagende medicatie, en verwijzen naar de plaatselijke supermarkt. Daar kan dan bijvoorbeeld een gratis paprika worden afgehaald. Zo maken ze patiënten ervan bewust dat gezonde voeding er in sommige gevallen voor kan zorgen dat ze op den duur minder medicijnen nodig hebben. Heel inspirerend!”

Hoe zie je de toekomst van ons vak in bredere zin?

“Ik hoop dat we ons kunnen ontwikkelen richting persoonsgerichte zorg met medicatie en leefstijladviezen op maat. Uit onderzoek blijkt dat patiënten de zorgprofessional beschouwen als meest betrouwbare informatiebron over hun aandoening en behandeling. Juist ook mensen met lage gezondheidsvaardigheden hebben hier behoefte aan. Dat kunnen we veel beter benutten. En om dat goed te kunnen doen is het belangrijk is dat we een vertrouwensrelatie opbouwen met onze cliënten en dat we worden beloond voor consulten.”

Wat wil je de lezer nog meegeven?

“Ik heb zelf altijd veel baat bij een aantal quotes. Ik haal er inspiratie en vertrouwen uit als ik mezelf wil motiveren wanneer het tegenzit. Die wil ik de lezer graag meegeven.”

• Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.
• Obstakels zijn omwegen in de juiste richting.
• Alles wat je aandacht geeft groeit. Dus richt je op kansen in plaats van
  belemmeringen.

Wil je Anne-Margreeth volgen? Hier vind je haar Linkedin profiel.

‘Zorg ervoor dat je niet alles op je eigen bordje legt door duidelijk je grenzen aan te geven.’

Kadir Pinarci is geboren Rotterdammer. Hij is gek van auto’s en geniet van zijn dagelijkse ritjes naar Amsterdam, waar hij werkt als tweede apotheker. Kadir is getrouwd en houdt ervan veel te reizen. Zodat hij daarna weer de energie heeft om aan het werk te gaan. Die energie is hard nodig, want Kadir is een drukbezet man. We leerden hem kennen tijdens de lesdagen van de KNMP waar hij in opleiding is tot openbaar apotheker specialist. Daarnaast neemt Kadir ook deel aan het vierjarige TOP programma van Service Apotheek, voor de apotheker van de toekomst. We spraken hem over zijn visie op de toekomst van ons vak, persoonlijke ontwikkeling en waar hij blij van wordt.

Wat vind je belangrijk in de apotheek?

‘Als ik bij de Mediamarkt sta, zie ik allemaal nieuwe dingen. De ontwikkeling gaat razendsnel en die innovatie en technische ontwikkeling wil ik ook graag terugzien in de apotheek. Veel apotheken zijn verouderd, niet fancy. Dat kunnen we beter. Daarnaast geniet ik enorm van de gesprekken met patiënten over hun geneesmiddelengebruik. Van daaruit probeer ik als expert de medicatie te optimaliseren. Aan het einde van het traject zie je hoe dankbaar patiënten zijn. Dat geeft me een voldaan gevoel. Die combinatie van persoonlijk contact met patiënten en de high end ontwikkeling in ons vak, daar gaat mijn hart sneller van kloppen.’

Hoe moet ons vak zich ontwikkelen om relevant te blijven in de toekomst?

‘Ik vind dat we mee moeten gaan met onze tijd. Ik hou ervan om met technische doorontwikkeling en kansen bezig te zijn. Processen zullen steeds meer geautomatiseerd worden. En dat is goed. Doordat er meer geautomatiseerd wordt zullen de kleine apotheken verdwijnen, verwacht ik. En waarschijnlijk kunnen we het werk met minder mensen doen.’

‘De apotheek zou een veel grotere rol kunnen spelen als het gaat over leefstijladviezen.’

‘Tegelijkertijd kan een computer nooit de kennis en menselijkheid vervangen. De apotheek is een plek waar je zonder afspraak binnen kan gaan om een zorgprofessional te spreken. Dat is uniek. Het is een laagdrempelige plek. Daar moeten we op inspelen. Door het bieden van persoonlijke begeleiding kunnen we van grote toegevoegde waarde zijn. Niet alleen met betrekking tot geneesmiddelen, maar ook wat betreft gezond leven. Is een cholesterolverlager echt nodig, of kunnen het probleem ook verhelpen met aanpassingen in de leefstijl van de patiënt? Dezelfde vraag geldt voor bloeddruk en diabetes medicatie. De apotheek zou een veel grotere rol kunnen spelen als het gaat over leefstijladviezen. Daar is nu weliswaar nog geen vergoedingensysteem voor, maar ik vertrouw erop dat dat er wel komt.’

Welke uitdagingen ervaar je?

‘In de dagelijkse praktijk ervaar ik twee uitdagingen. Het eerste is het preferentiebeleid. Het preferentiebeleid is bedacht om prijzen omlaag te krijgen en beperkt daardoor in keuzevrijheid. Dit zorgt voor irritatie bij de patiënt. Wij kunnen hier als apotheek niet van afwijken. Het tweede is de voorraden van de geneesmiddelen. Jammer genoeg kampen we laatste tijd met enorme tekorten in Nederland, waardoor sommige geneesmiddelen tijdelijk niet leverbaar zijn. Hierdoor moeten we de arts bellen voor een alternatief. Dit allemaal zorgt ervoor dat de patiënt langer moet wachten.’

‘Ik heb nog weinig ervaring in het aansturen van mensen.’

‘Mijn grootste persoonlijke uitdaging is het stukje leiderschap. Leiderschap is geen onderdeel van de opleiding farmacie. Maar je krijgt wel met een team te maken. Ik heb nog weinig ervaring in het aansturen van mensen. Soms beland je in een discussie met een assistent en loop je hierop vast. Ik kijk goed wat mijn opleider doet in zulke situaties. Daarna vraag ik waarom hij deze keuze heeft gemaakt. Ik leer daar veel van.’

Hoe belangrijk is persoonlijke ontwikkeling voor jou als apotheker?

‘Heel belangrijk. Ik wil graag een goede apotheker zijn en blijven. Dit kan alleen als ik me continue ontwikkel op alle vlakken: kennis, communicatie, leiderschap… De opleiding tot specialist helpt me hierin enorm. Er zijn verschillende trainingen en cursusdagen over leiderschap en communicatie. Dit neem ik mee naar de praktijk en gaandeweg ontdek ik wat het beste bij mij als apotheker past. Als leider vind ik het belangrijk open en positief te zijn. En de ene assistent heeft iets anders nodig dan de andere assistent. Daar probeer ik me op aan te passen. En door de feedback van de assistenten leer ik ook weer veel over mijn handelen.’

Je werkt, volgt opleidingen en hebt natuurlijk een privéleven. Hoe combineer je al die dingen?

‘Het is heel druk. Dat is een flinke uitdaging, zeker in het begin. En soms lijdt mijn sociaal leven daaronder. Ik ga sowieso drie keer per jaar op vakantie. Die ontspanning heb ik nodig om het harde werken vol te kunnen houden. En daarnaast probeer ik mijn tijd zo goed mogelijk te managen. Tijdens één van de eerste cursusdagen kregen we les in tijdmanagement. Zorg ervoor dat je een goede balans vindt tussen werk, opleiding en je privéleven was de boodschap. En dat probeer ik zeker te doen.’

‘In de apotheek is het verdelen van de taken heel belangrijk. Je bent als apotheker weliswaar in je eentje, maar je team is met meer. De gezamenlijke tijd moet zo optimaal mogelijk worden ingezet. Prioriteiten stellen en delegeren is iets wat ik echt heb moeten leren. Maar het gaat me steeds beter af. Ik plan mijn taken en besteed er ook niet meer tijd aan dan ik van tevoren heb bepaald. Ook mijn opdrachten voor de opleiding plan ik in. Zo lukt het me niet in de avonden of weekenden te werken.’

Wie is jouw grootste inspiratiebron?

‘Blije patiënten. Als ik zie hoe blij iemand wordt nadat die goed is geholpen, weet ik waarvoor ik dit vak gekozen heb. Ik doe veel back-office werk, maar zorg ervoor dat ik elke dag mensen help aan de balie. Als ze tevreden en met een blij gezicht de apotheek uitlopen kan mijn dag niet meer stuk. Het vele persoonlijke contact met de patiënten is ook de reden dat ik voor de openbare apotheek gekozen heb.’

Wat wil je de lezer nog meegeven?

‘Mijn boodschap is voor de aiossen die net begonnen zijn. Tegen hen wil ik zeggen: hou vol! De rust komt er echt in de loop van de tijd. Zorg ervoor dat je niet alles op je eigen bordje legt door duidelijk je grenzen aan te geven. In het begin is dat lastig, maar geloof me, je wordt er steeds beter in.’

Wil je Kadir volgen, dat kan hier via Linkedin.

‘Een inspirator voor de zorg, dat is wat ik graag wil zijn.’

Marjolijn Duisenberg volgde haar opleiding tot ziekenhuisapotheker bij De Heel Zaans Medisch Centrum en de VU Medisch Centrum. Na haar opleiding ging ze aan de slag als laboratoriumapotheker in het ziekenhuis in Tilburg, waar ze later ook opleider werd. Marjolijn is getrouwd met Daniel. Samen hebben ze vier kinderen. Dansen is een echte uitlaatklep, al sinds ze een klein meisje was. Daarnaast is ze privé graag creatief bezig. Die creativiteit is ook belangrijk in haar werk. Daarom startte ze begin van dit jaar haar eigen onderneming: ZorgMuse. We spraken met Marjolijn over ons vak en de ambitie die ze heeft met ZorgMuse. 

Wat een toffe naam: ZorgMuse. Hoe ben je daarop gekomen?

‘Op internet zijn er programma’s om een acroniem te maken. Van de letters van mijn naam kwam daar het woord “muse” uitrollen. Muse staat voor mij voor inspirator. En dat is wat ik graag wil zijn, een inspirator voor de zorg. Mijn gevoel bij de naam was meteen goed. Als echte apotheker heb ik toch geprobeerd om de beslissing te onderbouwen met data. Ik heb meerdere namen bedacht en mensen in mijn omgeving laten stemmen. Helaas was de steekproef te klein om tot een significant resultaat te komen. Ik heb dus geluisterd naar mijn gevoel en voor ZorgMuse gekozen.’

‘De ondertitel bij mijn bedrijf is voor mij minstens zo belangrijk” “brengt lijn in de zorg”.

Vrienden en familie noemen mij Lijn. Met ZorgMuse wil ik structuur (lijn) in de zorg aanbrengen. Dat is mijn analytische kant. En daarnaast, voor mij persoonlijk nog veel belangrijker, wil ik (Marjo)Lijn in de zorg brengen. Dat doe ik met mijn zorgzaamheid en creativiteit.’

Waarom ben je ZorgMuse begonnen?

‘Als opleider vind ik het mooi om mensen te zien ontwikkelen. Dan ga je jezelf ook vragen stellen: Wat doe ik? Waar word ik enthousiast van? Op een gegeven moment merkte ik dat de rek om mezelf te ontwikkelen in het ziekenhuis eruit was. Gedurende de opleiding tot intervisiecoach heb ik de knoop doorgehakt om voor mezelf te beginnen. Ik werk nog wel als ziekenhuisapotheker, om connectie te houden met het vak. Ik kan nu alleen zelf beslissen wat ik wanneer doe en met wie. Dat vind ik fijn.’  Met ZorgMuse helpt Marjolijn zorgprofessionals met persoonlijke ontwikkeling en groei, zodat zij optimale patiëntenzorg kunnen leveren. Dit doet ze met een combinatie van coaching, intervisie en opleiding.

Waar ligt jouw expertise als ZorgMuse?

‘Ik heb ruim 20 jaar ervaring als ziekenhuisapotheker. In die tijd is mijn interesse en aandacht altijd uitgegaan naar opleiding en onderwijs. Ik heb dus veel relevante ervaring in de branche. Daarnaast is er mijn intrinsieke interesse om mensen te willen begrijpen én inspireren. Ik stel graag vragen. Waar loop je tegen aan? Wat voor apotheker wil je worden? Hoe sta je verder in het leven? Als ik aanvoel wat er níet gezegd wordt, benoem ik dat. Het is fantastisch als iemand tot een inzicht komt en je daar getuige van mag zijn en wellicht een stukje aan hebt bijgedragen.’

Je bent ook in opleiding tot coach?

‘Klopt. Tijdens de coachgesprekken die ik voer voor ZorgMuse, gebruik ik veel van mijn ervaring als opleider. Die ervaring is heel waardevol en tegelijkertijd merk ik dat ik nog niet ben uitgeleerd. Het is echt een vak apart. De opleiding tot professioneel coach volg ik enerzijds om het coachen beter te beheersen en meer tools te krijgen. Anderzijds doe ik het ook voor mijn eigen persoonlijke ontwikkeling. Ik vind zelfkennis essentieel bij het coachen.’ ‘Een echte eyeopener voor mij is de theorie rondom het levensscript volgens Transactionele Analyse. Iedereen heeft een levensscript, gebaseerd op overtuigingen die je als kind hebt opgedaan. Op basis hiervan ontwikkel je, vaak onbewust, bepaald gedrag: je patronen. Als je je hierin meer verdiept, krijg je inzicht in waarom je doet wat je doet. En nog belangrijker: je kunt je eigen keuzes gaan maken. Vaak leef je volgens een ingesleten karrespoor en voelt het bevrijdend dat je je eigen pad mag volgen. Het heeft me een tijd gekost om ZorgMuse te laten ontstaan. Ik ben opgevoed met het gegeven dat het belangrijk is om zekerheid te hebben, bijvoorbeeld in de vorm van een vaste baan. Ik moest loskomen van die overtuigingen die in mijn systeem zaten, voordat ik deze stap kon zetten.’

Hoe zie je de toekomst van het apothekersvak?

‘Ik denk dat de apotheker zich steeds meer zal gedragen als behandelaar. Deze beweging is al een tijdje ingezet, maar vindt nu steeds meer zijn plek. Het is belangrijk dat we meer deel uitmaken van het behandelteam rondom de patiënt. Voorheen vlogen we elke casus heel inhoudelijk aan, maar is dit wat de patiënt nodig heeft? Misschien heeft de patiënt een heel ander doel met de behandeling. Wil hij/zij minder pijn? Of misschien minder pillen slikken? Samenwerking met de patiënt is essentieel. Dat vergt goede communicatieve skills. Zonder de kennis uit het oog te verliezen, zouden we hier meer aan kunnen werken.

Zijn we hier al klaar voor?

‘Ik denk dat we al heel ver zijn. Maar ik denk ook dat er apothekers zijn die nog wat koudwatervrees hebben. Wat voegt het toe? Kan ik de plek als behandelaar wel innemen? Over het algemeen zijn apothekers heel bescheiden. We mogen onszelf meer laten zien, ons minder ondergeschikt voelen. Ik vind dat we een unieke positie hebben in de zorg: we zijn breed opgeleid, hebben veel kennis en zijn praktisch. Dat maakt dat we de zorg vanuit verschillende perspectieven kunnen bekijken. We hebben dus per definitie een toegevoegde waarde!’

Heeft een coach ook toegevoegde waarde in de apothekersbranche?

‘Zeker. Een coach kan op veel manieren bijdragen. Vaak wordt er gedacht dat een coach wordt ingezet als het niet zo goed gaat. Bijvoorbeeld bij uitval of stress. Zelf denk ik echter dat een coach juist ook van toegevoegde waarde is bij zeer succesvolle mensen. Iedereen kan leren van en over zichzelf. En als je daar professionele begeleiding bij zoekt, neem je jezelf en je vak serieus.’

Iets heel anders: waar gaat je hart sneller van kloppen?

‘Van heel veel dingen! Van mooie gesprekken met mensen. En van je lijf vanzelf laten bewegen door muziek te voelen. Al sinds ik een klein meisje ben, dans ik. Klassiek ballet, jazzballet, stijldansen, acrobatisch rock ’n roll en moderne dans. Dansen is echt mijn uitlaatklep. Het geeft energie, inspiratie en brengt je in verbinding met mensen.
Mijn hart gaat ook sneller kloppen van mijn werk. Het bijdragen aan iemand tot een inzicht laten komen. Van het oplossen van een ingewikkeld probleem. Van het bedenken van nieuwe concepten. En van onderwijs geven. En last but not least, heel persoonlijk: Van het zien opgroeien van mijn kinderen. Van de schoonheid van de natuur. En elke keer als ik Daniel zie.’

Wat wil je de lezer nog meegeven?

Het mooiste wat je kunt zijn, is jezelf!

Samen met Marjolijn hebben wij een serie trainingen voor apothekers ontwikkeld: Farmaceutische patiëntenzorg met Hoofd & Hart. Kijk hier maar eens voor meer informatie:

• Farmaceutisch redeneren
• Medicatiebegeleiding in de 1e en 2e lijn
• Samen beslissen over bijwerkingen

Meer weten over Zorgmuse of Marjolijn beter leren kennen? Dat kan via Linkedin of haar website.

“Kies voor de dingen waar je energie van krijgt”

Ashley Wiersma is in 2015 afgestudeerd als apotheker en heeft zich daarna gespecialiseerd als Openbaar Apotheker specialist. Ze houdt ervan om hard te werken en nieuwe dingen te leren. Maar ze maakt ook heel bewust tijd om te genieten. Dat doet ze graag met haar man Mark en drie jarige zoon Riley, met wie ze sinds begin 2022 op Curaçao woont.

Je bent geëmigreerd naar Curaçao met je gezin. Hoe zijn jullie daartoe gekomen?

“Emigreren is altijd een droom geweest, een onderwerp waar we graag over spraken en fantaseerden. Het bleef bij praten, totdat mijn man Mark en ik allebei op een punt kwamen dat we vastliepen in Nederland. Er zijn in Nederland veel regels, sociale verwachtingen en iedereen is druk. Ik merkte bovendien dat ik niet zo veel energie meer kreeg van het werk dat ik deed als apotheker. Ik keek om me heen en stuitte op een vacature voor de Nederlandse Antillen. Mark zei meteen: waarom niet? Hij was niet gebonden aan Nederland. Mark is militair geweest en heeft daar PTSS aan overgehouden. Dat heeft natuurlijk invloed op ons leven, maar we willen er vooral positief mee omgaan.” Toen Curaçao eenmaal in het vizier was, besloten Ashley en Mark Villa Veteran op te zetten. Een vakantieplek met speciale aandacht voor veteranen. “We willen graag van betekenis zijn voor veteranen met dezelfde uitdagingen als Mark. Villa Veteran is een plek waar je echt tot rust kunt komen, met zo min mogelijk prikkels.”

“Heerlijk om de reacties van collega’s te zien, toen ik vertelde over onze plannen.”

“Het is allemaal heel snel gegaan. In augustus ontstond het idee en iets meer dan een half jaar later hebben we de overtocht gemaakt. We hadden een huis gevonden op Curaçao waar we ons ontzettend goed bij voelden, het idee voor Villa Veteran was ontstaan en ik kreeg de kans om te ervaren hoe het zou zijn als apotheker op Curaçao. Natuurlijk missen we af en toe onze familie dichtbij, ook in praktische zin. Maar we zijn vooral heel blij dat we deze kans hebben gegrepen.” Het zetten van de stap om als apotheker in Curaçao aan de slag te gaan, heeft Ashley als één van de leukste momenten in haar carrière ervaren. “Heerlijk om de reacties van collega’s te zien, toen ik vertelde over onze plannen. Ze vonden het heel leuk voor ons als gezin, maar ook jammer dat ik het team zou verlaten. Dat geeft toch wel een gevoel van waardering”

Hoe bevalt het om te werken als apotheker op Curaçao?

“Ik vind het heel bijzonder, zowel in positieve als negatieve zin. Heel veel van wat ik in Nederland gewend was te doen, gebeurt hier niet of nog niet zo uitgebreid. Voornamelijk medicatiebewaking is iets wat ik snel moest ‘loslaten’. Er zijn minder veiligheidssignalen in het proces ingebouwd. De ICT ontwikkeling is hier nog niet zo ver. Logistiek is ook een grote uitdaging. Medicijnen komen vanuit allerlei landen en je hebt te maken met meerdere groothandels. Wat bestel je waar en is het überhaupt beschikbaar? Daarnaast is er vaak geen kwaliteitssysteem, omdat dat geen vereiste is hier. Op gebied van kwaliteit wordt er gedaan wat de apotheek zelf denkt dat nodig is. Goede afspraken en duidelijke instructies aan assistenten zijn dan nog belangrijker.”

Hoe is het om de standaarden die in NL zo belangrijk zijn, los te moeten laten?

“Ik had verwacht dat ik er meer moeite mee zou hebben dan ik tot nu toe heb ervaren. Voordat we hier kwamen had ik al contact met een apotheker op het eiland. Ik was dus al een beetje voorbereid. En ik houd sowieso van een praktische aanpak, dat komt me nu goed van pas. Ik vind het heel leuk om me te verdiepen in de processen in de apotheek, te bekijken hoe het beter zou kunnen en daar het positieve resultaat van te zien. Ik stel graag de vraag waarom iets op een bepaalde manier wordt gedaan. Met name op het gebied van kennis over kwaliteit en patiëntenzorg hoop ik iets toe te kunnen voegen. Maar ik heb ook gemerkt dat je je vooral zelf moet aanpassen. De cultuur is heel anders in Nederland. Ik neem daarom de tijd om te ervaren hoe alles hier gaat.”

Wat vind jij belangrijk als apotheker?

“Plezier, goede communicatie en laten zien dat je er bent voor je team is voor mij belangrijk. En dat je energie krijgt van wat je doet en de mensen om je heen. Daarnaast gaat mijn hart sneller kloppen van het leren van nieuwe dingen. Het maakt soms niet eens uit wat het precies is, nieuwe dingen geven altijd weer nieuwe energie.”

Welk moment op je werk vergeet je nooit meer?

“Dat zijn toch wel bepaalde gesprekken geweest aan de balie met verschillende patiënten. Bijvoorbeeld een psychiatrische patiënt, die van zijn psychiater geen nieuw recept kreeg voor Cialis. Hij was het daar niet mee eens. Dit gesprek vond niet plaats in de spreekkamer. Zul je altijd zien. En de rest kun je waarschijnlijk zelf wel invullen,” zegt Ashley met een knipoog.

Wat is je grootste ergernis als apotheker?

“Het feit dat er steeds minder mag als apotheker in Nederland en steeds meer moet. Meestal in het kader van kosten. Je ziet met eigen ogen wat de impact is. En of het daadwerkelijk kostenbesparend is, is maar de vraag.” Ashley geeft een voorbeeld over incontinentiemateriaal dat geleverd moet worden door andere partijen. Dit zorgde voor veel verspilling van materiaal en onbegrip bij patiënten. “Het wordt steeds lastiger uitleggen waarom bepaalde maatregelen worden getroffen. Dat zijn dingen die je er als apotheker allemaal bij krijgt.”

Zijn er nog dromen?

“Jazeker. Als gezin zo veel mogelijk samen zijn en genieten van het leven. Waar ter wereld dat ook mag zijn. Of ik over een tijdje nog aan het werk ben als apotheker durf ik niet met zekerheid te zeggen. Mark en ik hopen van grotere betekenis te kunnen zijn voor veteranen. Het is onze droom Villa Veteran in de toekomst verder uit te breiden.”

Wat wil je de lezer meegeven?

“Kies voor de dingen waar je energie van krijgt.”

Ashley volgen? Dat kan op Linkedin en Instagram.

“Mijn werk-privébalans is heel goed. Ik ben nooit echt toe aan vakantie.”

Onlangs zijn we weer in gesprek gegaan met een expert in ons vakgebied: Corien de Groot. Allereerst vroegen we wie ze is en wat ze doet. “Ik ben Corien (47) en na mijn studie Farmacie heb ik in Apotheek Flevowijk in Kampen en in de poliklinische Apotheek Isala in Zwolle gewerkt.” Na 15 jaar werken als apotheker, is het in 2019 tijd voor een nieuwe stap. “Dat jaar ben ik gestart met mijn eigen bedrijf ‘Groot in Kwaliteit’. Kwaliteit heeft altijd mijn interesse gehad, ik zie het als een belangrijk middel om een bedrijf of een product te verbeteren. Daarom begeleid ik apotheken bij het kwaliteitssysteem. Zowel HKZ als GMP.”

Maar naast kwaliteit heeft Corien ook andere interesses.

Zo vertegenwoordigt ze de openbare apothekers uit de regio Zwolle (CAVRZ) in verschillende overleggen met het ziekenhuis Isala en is ze op landelijk niveau betrokken bij het Medicatieproces. Ook ondersteunt ze KennisConnect bij het geven van cursussen over o.a. slikproblemen, bloedverdunners en gespreksvoering. En Corien zit ook in het deskundigheidspanel van het AMP en de redactieraad van Stichting Uitgifte Informatie. “Ik doe graag veel verschillende dingen. Het geeft me energie en houdt me scherp. En soms kan ik de kennis die ik opdoe bij de ene opdracht weer gebruiken bij een andere.”

We vragen Corien waar haar hart sneller van gaat kloppen.

Er verschijnt een lach op haar gezicht. “In mijn privéleven geniet ik van reizen, wandelen, hardlopen en werken in de tuin. Daarnaast lees ik graag en vind ik het heerlijk om te ontspannen in de sauna. Ook geniet ik van lekker eten en drinken met familie en vrienden.” Corien vertelt enthousiast verder: “Wat werk betreft gaat mijn hart sneller kloppen van het praktisch maken van richtlijnen of andere beleidsmatige zaken. De Werkgroep Medicatieveiligheid in de regio rondom Isala (Meppel en Zwolle) heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan het verbeteren van het ontslagproces. En ik vind het fantastisch om te zien dat wanneer je elkaars processen leert kennen, dat er dan ook onderling begrip komt. En goede samenwerking in de regio is uiteindelijk ook beter voor de patiënt. Dus eigenlijk word ik heel blij van het verbeteren van allerlei zaken.”

Ze heeft er dan ook moeite mee wanneer men niet naar het geheel kijkt.

“Mensen zijn volgens mij bang dat verandering zorgt voor extra werk. Vaak heeft men geen idee wat de impact van hun werk is op de volgende zorgverlener in de keten. Het is goed om regelmatig met een helicopterview te kijken en er samen iets beters van te maken. Daar wordt ieders werk efficiënter én leuker van.”

Wat is Coriens toegevoegde waarde in dit soort processen?

“Ik ben enthousiast en houd van aanpakken. Ik denk dat mijn nieuwsgierigheid me helpt bij het stellen van vragen. Door die vragen worden ik en andere mensen aan het denken gezet en ontstaat beweging. Op die manier kom je uiteindelijk tot de kern.”

Wat is belangrijk in haar werk?

“Dat ik er energie van krijg! En ook dat ik mijn eigen tijd kan indelen. Dat zorgt voor veel vrijheid.” Omdat ze voor zichzelf werkt, is haar werk niet heel erg gescheiden van haar privéleven. Maar dat is voor Corien geen probleem, ze pleegt met plezier een telefoontje op de skipiste. “Juist doordat ik zoveel vrijheid heb, voelt dat niet als een opgave. Mijn werk-privébalans is heel goed. Ik ben nooit echt toe aan vakantie.” Dat was in het verleden wel anders. “Toen ik in de poliklinische apotheek werkte, ging ik regelmatig over mijn grenzen heen. Ik had toen een te hoog verantwoordelijkheidsgevoel en voelde daardoor veel druk. Daar heb ik veel van geleerd.” Corien is dan ook niet bang opnieuw in die valkuil te trappen.

De vrijheid om te kiezen welke klussen ze wel of niet aanneemt helpt daarbij.

“Ik bepaal zelf wat ik wel of niet doe, kies voor de dingen die ik heel erg leuk vind en bewaak mijn werk/privébalans heel goed. Maar dat betekent niet dat het altijd makkelijk is om nee te zeggen. Ik krijg soms leuke opdrachten aangeboden, waar ik dan toch nee tegen zeg, omdat het anders te veel is. Ik heb mijn avondjes met een boek op de bank of wroeten in de tuin ook echt nodig.”

We vragen Corien of er een moment is in haar loopbaan dat haar altijd zal bijblijven. Weer die glimlach.

“Meerdere mooie momenten zelfs! Vooral met patiënten die ik intensief heb begeleid, gewoon door er écht voor ze te zijn en aandacht te hebben. Dat voelde voor mij heel vanzelfsprekend om te doen, maar voor de patiënt maakt dat soms een wereld van verschil.” Ook minder mooie momenten maken veel indruk. “Een collega kwam op het werk vertellen dat ze ongeneeslijk ziek was. Dat had zo’n impact op mij en het team, dat was een heel intense tijd.”

Wie is voor haar een inspiratiebron?

“Meerdere mensen eigenlijk. Als eerste denk ik aan Dick Tromp. Hij en zijn vrouw waren mijn opleiders in Apotheek Flevowijk. Hij gaf een heel inspirerende presentatie tijdens de openingsdag op de universiteit en toen dacht ik: “Bij hem wil ik werken!” Zo fijn dat dat is uitgekomen en dat ik veel van hem en zijn vrouw heb mogen leren. Maar ook mijn partner, hij gaat altijd zijn eigen weg en dat vind ik heel mooi om te zien.”

Zijn er nog dromen?

“Jazeker! Dat ik mij verder kan ontwikkelen als mens en apotheker. En heel cliché maar toch echt waar: gezond en gelukkig zijn. Gezond blijven door gezond te eten en regelmatig te bewegen. En gelukkig zijn door leuke dingen te doen met mijn gezin, familie en vrienden. En ook soms te genieten van de minder gezonde dingen,” voegt ze er lachend aan toe.

Door ontwikkelen als mens, hoe doet Corien dat?

“Door gesprekken te voeren over het leven met vrienden en mijn partner. Zelfreflectie vind ik heel belangrijk. Ook in de opvoeding van mijn kinderen vraag ik me regelmatig af hoe ik dingen beter kan doen of anders kan aanpakken. Daarin feedback krijgen van zowel mijn partner als de kinderen zelf is heel waardevol, daar leer ik veel van.”

Tot slot: Wat wil je de lezer meegeven?

“Doe wat jou gelukkig maakt en laat anderen daar soms van meegenieten.”

Corien vind je op Linkedin. Klik hier!